Đề xuất quy trình, thời gian quyết toán ngân sách Nhà nước hàng năm

Bộ Tài chính đang lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, UBND các tỉnh, thành phố về báo cáo lộ trình rút ngắn quy trình, thời gian quyết toán ngân sách nhà nước hàng năm.

Còn nhiều khó khăn, vướng mắc trong quyết toán ngân sách nhà nước

Báo cáo từ Bộ Tài chính cho biết, các năm vừa qua, căn cứ quy định của Luật Ngân sách nhà nước (NSNN), trên cơ sở tổng hợp quyết toán của các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đã được HĐND cấp tỉnh phê chuẩn và thẩm định quyết toán của các bộ, cơ quan trung ương đã được thủ trưởng các bộ, cơ quan trung ương duyệt, Bộ Tài chính đã tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán NSNN hàng năm trình Chính phủ, trình Quốc hội theo đúng trình tự, thời hạn quy định và được các đại biểu Quốc hội biểu quyết nhất trí thông qua với tỷ lệ tán thành cao, góp phần giữ nghiêm kỷ luật, kỷ cương tài chính, quản lý, sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nguồn lực tài chính – ngân sách quốc gia.

Quy trình, thời gian quyết toán ngân sách nhà nước hàng năm sẽ được rút ngắn
Quy trình, thời gian quyết toán ngân sách nhà nước hàng năm sẽ được rút ngắn. Ảnh TL minh họa.

Tuy nhiên, thực tế vẫn còn tình trạng, một số bộ, ngành, địa phương gửi Bộ Tài chính Báo cáo quyết toán NSNN chậm so với thời hạn quy định, số liệu thay đổi nhiều lần, gây khó khăn cho Bộ Tài chính trong việc tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán NSNN.

Hơn nữa, với mô hình quản lý ngân sách lồng ghép hiện nay cũng đã làm cho công tác quyết toán NSNN gặp một số khó khăn nhất định.

Cụ thể như đối với ngân sách trung ương (NSTW), một số bộ, cơ quan trung ương có cơ cấu tổ chức gồm nhiều cấp dự toán (Bộ Quốc phòng có 4 cấp dự toán, Bộ Công an có 3 cấp dự toán…) và có nhiều đơn vị trực thuộc ở các tỉnh, thành phố khác nhau, việc tổng hợp quyết toán NSNN được thực hiện theo thứ tự lần lượt từ ngân sách cấp dưới lên ngân sách cấp trên, nên mất rất nhiều thời gian, khó đảm bảo thời hạn tổng hợp, lập báo cáo quyết toán và gửi Bộ Tài chính trước ngày 1/10 năm sau theo quy định.

Đối với ngân sách địa phương (NSĐP), gồm có 3 cấp ngân sách (xã, huyện, tỉnh). Báo cáo quyết toán NSĐP được tổng hợp theo thứ tự lần lượt từ cấp xã tới cấp huyện và cấp tỉnh. Ở mỗi cấp ngân sách, HĐND phê chuẩn quyết toán ngân sách cấp mình và phê duyệt lại quyết toán của ngân sách cấp dưới đã được HĐND cấp dưới phê chuẩn rồi gửi cấp trên xem xét, phê duyệt. Như vậy, quy trình tổng hợp Báo cáo quyết toán ở các cấp NSĐP nêu trên vừa chồng chéo, phức tạp vừa mất nhiều thời gian.

Ngoài ra, báo cáo từ Bộ Tài chính cũng cho biết, hiện nay, mỗi bộ, ngành, địa phương thực hiện công tác kế toán, quyết toán NSNN thông qua các phần mềm kế toán khác nhau, chưa có sự thống nhất và chưa kết nối liên thông dữ liệu giữa đơn vị dự toán, bộ, ngành, địa phương (các cấp) với cơ quan tài chính, Kho bạc Nhà nước.

Theo đó, những năm qua, căn cứ số liệu quyết toán NSĐP đã được HĐND cấp tỉnh phê chuẩn và số liệu quyết toán NSTW của các bộ, cơ quan trung ương, Bộ Tài chính tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán NSNN bằng phương pháp thủ công. Vì vậy, công tác tổng hợp quyết toán NSNN hàng năm mất nhiều thời gian kiểm tra, rà soát số liệu để đảm bảo tính chính xác…

Bộ Tài chính cho biết, qua kinh nghiệm quốc tế về công tác quyết toán NSNN, nhiều nước như Mỹ, Canada, Hàn Quốc, Hungary, Pháp, Hà Lan… đều có thời hạn phê chuẩn quyết toán NSNN sớm hơn rất nhiều so với Việt Nam từ 6 đến 10 tháng sau khi kết thúc năm ngân sách. Nguyên nhân do hệ thống ngân sách của các nước có tính độc lập, không lồng ghép các cấp với nhau. Đặc biệt, quy trình quyết toán ở các này cũng tương đối đơn giản, không tổng hợp số liệu toàn tỉnh, toàn quốc như Việt Nam. Quốc hội chỉ phê chuẩn quyết toán NSTW, không phê chuẩn quyết toán của các cấp chính quyền địa phương. HĐND các cấp địa phương phê chuẩn quyết toán ngân sách cấp mình.

Đề xuất rút ngắn quy trình, thời gian quyết toán

Từ thực trạng trên, Quốc hội đã giao Chính phủ nghiên cứu rút ngắn quy trình, thời gian quyết toán NSNN hàng năm.

Theo Bộ Tài chính, các bước của quy trình tổng hợp, lập và trình Báo cáo quyết toán NSNN đang được quy định cụ thể tại Luật NSNN năm 2015. Vì vậy, để thực hiện rút ngắn quy trình, thời gian quyết toán NSNN cần sửa đổi quy định để tăng tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền trong công tác tổng hợp, lập Báo cáo quyết toán và phê chuẩn quyết toán ngân sách các cấp.

Cụ thể, đối với quyết toán NSĐP, tại mỗi cấp ngân sách, HĐND họp để xem xét, phê duyệt quyết toán của ngân sách cấp tương ứng, không phê duyệt lại quyết toán của ngân sách cấp dưới đã được HĐND cấp dưới phê duyệt. Đối với NSTW, Quốc hội xem xét, phê chuẩn quyết toán NSTW. Quốc hội không phê duyệt lại quyết toán NSĐP đã được HĐND các cấp phê duyệt.

Đồng thời, để giảm sự chồng chéo của các cấp trong việc thẩm định quyết toán và tăng cường trách nhiệm của đơn vị trực tiếp sử dụng ngân sách, cơ quan tài chính các cấp không thẩm định quyết toán NSNN.

Cụ thể, đối với NSTW, Bộ Tài chính không thẩm định quyết toán của các bộ, cơ quan trung ương. Trường hợp đơn vị dự toán cấp I đồng thời là đơn vị sử dụng ngân sách, Bộ Tài chính xét duyệt quyết toán cho đơn vị dự toán cấp I.

Đối với quyết toán NSĐP, cơ quan tài chính các cấp không thẩm định quyết toán của các đơn vị dự toán cấp I thuộc ngân sách cấp mình. Cơ quan tài chính cấp tỉnh, huyện không thẩm định quyết toán của ngân sách cấp dưới. Cơ quan tài chính cấp tỉnh, huyện tổng hợp quyết toán của ngân sách cấp dưới; trong quá trình tổng hợp quyết toán NSĐP, trường hợp phát hiện có sai sót, cơ quan tài chính cấp tỉnh, huyện yêu cầu UBND cấp dưới trình HĐND cùng cấp điều chỉnh lại số liệu.

Về xét duyệt quyết toán NSNN hàng năm của 2 ngân hàng chính sách, Bộ Tài chính đề xuất bổ sung quy định đặc thù đối với việc xét duyệt quyết toán NSNN hàng năm của 2 ngân hàng này, giao cho Hội đồng quản trị 2 ngân hàng chính sách chịu trách nhiệm xét duyệt quyết toán NSNN hàng năm. Đồng thời, bỏ quy định Bộ Tài chính xét duyệt quyết toán NSNN hàng năm của 2 ngân hàng chính sách. Bộ Tài chính với vai trò là cơ quan quản lý tài chính sẽ thực hiện kiểm tra số cấp bù lãi suất và chi phí quản lý theo quy định về chế độ quản lý tài chính đối với 2 ngân hàng này.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định để tăng trách nhiệm của đơn vị trực tiếp sử dụng NSNN; tăng trách nhiệm giải trình của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương và đơn vị trực tiếp sử dụng NSNN; sửa đổi thời gian thực hiện các bước của quy trình lập, xét duyệt, tổng hợp, trình quyết toán NSNN.

Sau khi xin ý kiến của các bộ, cơ quan trung ương, địa phương, Bộ Tài chính trình Chính phủ báo cáo Quốc hội về lộ trình rút ngắn quy trình, thời gian quyết toán NSNN hàng năm. Cụ thể:

Bước 1: Đơn vị sử dụng ngân sách chốt số liệu quyết toán NSNN hết ngày 31/1 năm sau (giữ nguyên so với quy định của Luật NSNN 2015).

Bước 2: Đơn vị dự toán cấp trên xét duyệt quyết toán cho đơn vị dự toán cấp dưới trực thuộc trong khoảng thời gian từ ngày 1/2 đến hết ngày 30/6 năm sau.

Bước 3: Các bộ, cơ quan trung ương gửi Báo cáo quyết toán NSNN cho Bộ Tài chính chậm nhất ngày 1/7 năm sau. UBND cấp tỉnh gửi quyết toán NSĐP (đã được HĐND cấp tỉnh phê chuẩn) đến Bộ Tài chính chậm nhất ngày 1/7 năm sau.

Bỏ quy định cơ quan tài chính các cấp thẩm định quyết toán năm của các đơn vị dự toán cấp I thuộc ngân sách cấp mình và cơ quan tài chính cấp tỉnh, cấp huyện thẩm định quyết toán năm của ngân sách cấp dưới.

Bước 4: Bộ Tài chính kiểm tra, rà soát số liệu quyết toán của các bộ, cơ quan trung ương và số liệu quyết toán NSĐP đã được HĐND tỉnh phê duyệt trong thời hạn 1 tháng (từ ngày 1/7 đến hết ngày 31/7 hàng năm).

Bước 5: Bộ Tài chính tổng hợp, lập báo cáo quyết toán NSNN trình Chính phủ và gửi Kiểm toán Nhà nước chậm nhất là 8 tháng sau khi kết thúc năm ngân sách.

Bước 6: Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN trước khi trình Quốc hội xem xét, phê chuẩn. Thời gian kiểm toán báo cáo quyết toán NSNN do Bộ Tài chính gửi từ ngày 1/9 năm sau.

Bước 7: Báo cáo quyết toán NSNN trình UBTVQH chậm nhất là 10 tháng sau khi kết thúc năm ngân sách (rút ngắn 6 tháng so với quy định của Luật NSNN 2015). Trình Quốc hội chậm nhất là 12 tháng sau khi kết thúc năm ngân sách (rút ngắn 6 tháng so với quy định của Luật NSNN 2015). Quốc hội xét, phê chuẩn báo cáo quyết toán NSNN.

Minh Anh

Tin cùng chuyên mục

Thông báo thay đổi pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công

Thông báo thay đổi pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công

Từ ngày 1/3/2025, pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công được chuyển từ Thời báo Tài chính Việt Nam sang Báo Tài chính – Đầu tư, căn cứ theo Quyết định số 388/QĐ-BTC ngày 26 tháng 02 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, trên cơ sở hợp nhất 3 tờ báo: Thời báo Tài chính Việt Nam, Báo Đầu tư và Báo Đấu thầu thành Báo Tài chính - Đầu tư. Báo Tài chính – Đầu tư trân trọng thông báo tới quý khách hàng.
Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến 31/12/2026

Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến 31/12/2026

Mới đây, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng. Tại Nghị quyết, Quốc hội đồng ý giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 (còn 8%).
Việt Nam ký thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản Mỹ

Việt Nam ký thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản Mỹ

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cùng phái đoàn Việt Nam làm việc tại Mỹ, ký loạt thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản, mở rộng hợp tác nông nghiệp song phương.
5 tháng, Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD

5 tháng, Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính chung trong 5 tháng qua, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14%, nhập khẩu tăng 17,5%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 4,67 tỷ USD.
Gần 18,4 tỷ USD vốn FDI đổ vào Việt Nam trong 5 tháng

Gần 18,4 tỷ USD vốn FDI đổ vào Việt Nam trong 5 tháng

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 đạt 18,39 tỷ USD, tăng mạnh 51,2% so với cùng kỳ năm trước.

Tin khác

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng theo hướng người dân được tự do giao dịch, mua bán; tách bạch giữa quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng.
Quyết tâm giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch để thúc đẩy tăng trưởng

Quyết tâm giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch để thúc đẩy tăng trưởng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu huy động cả hệ thống chính trị để giải phóng mặt bằng, quyết tâm giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, để thúc đẩy tăng trưởng.
Đẩy nhanh tiến độ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Đẩy nhanh tiến độ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 54/CĐ-TTg ngày 30/4/2025 về việc đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương

Trong Báo cáo Cập nhật kinh tế khu vực Đông Á - Thái Bình Dương năm 2025 vừa công bố, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo tăng trưởng của khu vực sẽ giảm xuống còn 4% trong năm 2025, so với mức 5% của năm 2024.
Gần 98 nghìn doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Gần 98 nghìn doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Lũy kế từ khi triển khai đến hết 31/3/2025, đã có 97.969 doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền thành công, tăng 5,3% so với cuối năm 2024. Số lượng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền là 1,94 tỷ hóa đơn, tăng 42% so với cuối năm 2024.
Sắp diễn ra Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Sắp diễn ra Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC Summit 2025) sẽ diễn ra vào ngày 22/4/2025 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội, với chủ đề: “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khơi thông nguồn vốn tư nhân, đưa Việt Nam vào kỷ nguyên vươn mình”.
Ban hành chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025

Ban hành chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025

Cục Công nghệ thông tin và chuyển đổi số (Bộ Tài chính) vừa ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025, trong đó, phấn đấu tiết kiệm thêm khoảng 10% chi thường xuyên để tăng chi cho an sinh xã hội, chi đầu tư công năm 2025.
Kết luận của Bộ Chính trị về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra

Kết luận của Bộ Chính trị về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra

Ngày 28/3/2025, thay mặt Bộ Chính trị, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú ký Kết luận số 134-KL/TW (Kết luận số 134) của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Hướng dẫn thủ tục thuế đối với cơ quan tổ chức thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Hướng dẫn thủ tục thuế đối với cơ quan tổ chức thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Cục Thuế vừa có hướng dẫn một số thủ tục về thuế đối với các tổ chức, cơ quan nhà nước thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả".
2 tháng đầu năm, cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng

2 tháng đầu năm, cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính luỹ kế 2 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước đạt 499,8 nghìn tỷ đồng, bằng 25,4% dự toán; tổng chi ước đạt 293,8 nghìn tỷ đồng, bằng 11,5% dự toán dẫn đến cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng...
Xem thêm
Phiên bản di động