Hiến kế để Nhà nước thu hồi chênh lệch địa tô từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất

Tại Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam năm 2022, sáng 18/9, các đại biểu đã thảo luận chuyên đề “Đẩy mạnh cải cách thể chế - Hoàn thiện chính sách về đất đai, giải pháp quan trọng trong phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội”.Cho ý kiến chuyên đề liên quan đến chính sách về đất đai, các chuyên gia kinh tế đã hiến kế để Nhà nước thu hồi được giá trị địa tô chênh lệch từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi giao đất cho nhà đầu tư phát triển bất động sản.

Cần cơ chế phân phối và điều tiết chênh lệch địa tô

Theo GS.TS. Hoàng Văn Cường - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, các chính sách kinh tế đất có tác động đến bất động sản và thị trường bất động sản là vô cùng rộng và phức tạp. Giá trị của đất luôn gắn liền với mục đích sử dụng đất.

Giá trị đất đai tăng lên khi thay đổi mục đích sử dụng đất từ các hoạt động mang lại sức sinh lợi thấp (như nông, công viên cây xanh…) sang sử dụng cho các hoạt động có sức sinh lợi cao (như đất ở, đất kinh doanh thương mại dịch vụ…) thực chất là giá trị địa tô chênh lệch do thay đổi mục đích sử dụng đất tạo ra.

Nhà nước sẽ thu hồi chênh lệch địa tô từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất
Nhà nước sẽ thu hồi chênh lệch địa tô từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất

GS.TS. Hoàng Văn Cường khẳng định, quyết định của cơ quan quản lý có thẩm quyền cho phép thay đổi mục đích sử dụng đất sẽ tạo ra cơ hội mới cho các hoạt động đầu tư phát triển bất động sản, có thể biến các các công trình xây dựng trên đất từ chỗ không có giá trị thành các bất động sản có giá trị cao. Do vậy, cần có cơ chế phân phối và điều tiết địa tô chênh lệch.

“Đó là cơ chế để giải quyết những bất bình đẳng giữa nhà đầu tư bất động sản tiếp cận đất đai theo cơ chế thị trường với những nhà đầu tư bất động sản có cơ hội tiếp cận đất đai bằng các quyết định hành chính của nhà nước. Đó cũng là cơ chế để giải quyết những mâu thuẫn giữa nhà đầu tư phát triển bất động sản với người sử dụng đất bị thu hồi cho các dự án phát triển bất động sản” - GS.TS. Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Việc công khai quy hoạch, quản lý chặt chẽ quy hoạch đã phê duyệt, tránh những thay đổi làm phá vỡ tính đồng bộ, tổng thể của khu vực sẽ góp phần ổn định các chương trình phát triển thị trường bất động sản.

Còn phung phí giá trị đất đai tăng thêm, chưa thu được vào ngân sách

Ở một góc tiếp cận khác, GS.TSKH Đặng Hùng Võ cho rằng, một trong những vấn đề quan trọng nhất cần quan tâm hiện nay là quá trình tiếp cận đất đai của doanh nghiệp để thực hiện các dự án đầu tư. Cơ chế nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng được quan tâm hơn cả, chủ yếu là các dự án vì mục tiêu lợi nhuận, trong đó có lợi nhuận của chủ đầu tư dự án gắn với các lợi nhuận của quốc gia, công cộng. Do các dự án này tạo ra lợi nhuận nên người bị thu hồi đất hay so sánh giữa lợi nhuận của nhà đầu tư dự án sau khi nhận đất giao, cho thuê với lợi nhuận của mình trong bồi thường, hỗ trợ khi bị thu hồi đất.

Nhà nước sẽ thu hồi chênh lệch địa tô từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất
GS.TSKH Đặng Hùng Võ: Còn phung phí giá trị đất đai tăng thêm.

“Đây chính là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng khiếu kiện của dân về đất đai luôn chiếm tỷ lệ cao trong tổng khiếu kiện dân sự. Những người bị thu hồi đất vẫn cho rằng họ không được bồi thường về đất ngang với giá trị đất đai trên thị trường. Đây là một thực tế đang xảy ra ở hầu khắp các nơi, bảng giá đất của Nhà nước do các địa phương cấp tỉnh quy định luôn chỉ bằng khoảng 30 - 60% giá trị thị trường” - ông Đặng Hùng Võ phân tích.

Do đó, việc các quy định về cơ chế nhà nước thu hồi đất không mang tính chất thị trường là nguyên nhân chính gây nên tình trạng bức xúc của dân khi bị thu hồi đất.

Theo ông Đặng Hùng Võ, một trong những điểm cần tập trung tư duy là khái niệm “giá đất thị trường”. Trong suốt 10 năm qua, Luật Đất đai 2013 không quy định về khái niệm “giá đất thị trường”.

Ông cho rằng, "thương mại hóa quyền sử dụng đất", câu nói rất ngắn đó lại là câu chuyện dài, do đó cần phải tôn trọng công cụ thị trường, là cách thức vừa phát triển bền vững, vừa vốn hóa đất đai hiệu quả. Hiện nay còn phung phí giá trị đất đai tăng thêm rất nhiều mà không thu được vào ngân sách.

“Trên công luận, ta vẫn nói rất mạnh mẽ rằng khung giá đất của Chính phủ và bảng giá đất của UBND cấp tỉnh đều “thấp hơn giá đất trên thị trường rất đáng kể”. Rồi có thể lấy những ví dụ cụ thể mà ai cũng thấy đúng, nhưng chứng cứ pháp lý nào để nói là đúng thì không có. Điều này để thấy rằng cái đúng hay cái sai về giá đất thị trường cũng chỉ là “mang máng” thấy vậy mà không có căn cứ pháp lý nào minh chứng” - là người có nhiều năm tâm huyết với chính sách đất đai và giá đất, ông Đặng Hùng Võ cho hay.

Theo các chuyên gia, cần thực hiện một số giải pháp hoàn thiện chính sách pháp luật góp phần phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững. Cụ thể, cơ chế giá đất cho phát triển bất động sản phải xác định phù hợp với giá trị thị trường của đất đai và sử dụng cơ chế thị trường trong lựa chọn các nhà đầu tư dự án phát triển bất động sản.

Ngoài ra, Nhà nước phải trực tiếp thực hiện thu hồi và đền bù giải phóng mặt bằng theo cơ chế thống nhất đối với mọi dự án đầu tư phát triển bất động sản có quyết định phê duyệt đầu tư của Nhà nước. Người dân có đất thu hồi được hưởng chính sách bồi thường và tái định cư thống nhất, đảm bảo tái lập cuộc sống tốt hơn sau tái định cư; doanh nghiệp có đất sạch để triển khai đầu tư thực hiện dự án mà không gặp phải những vướng mắc như cơ chế tự thoả thuận. Nhà nước sẽ thu hồi được giá trị địa tô chênh lệch từ chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi giao đất cho nhà đầu tư phát triển bất động sản./.

Trần Thắng

Tin cùng chuyên mục

Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô

Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô

Bộ Tài chính vừa có văn bản số 10534/BTC-QLCS gửi các bộ, ngành, địa phương, đoàn đại biểu Quốc hội các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các tập đoàn kinh tế do Thủ tướng Chính phủ thành lập về việc triển khai thực hiện Nghị định số 72/2023/NĐ-CP của Chính phủ quy định về tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô.
2024 thị trường bất động sản sẽ phục hồi trở lại

2024 thị trường bất động sản sẽ phục hồi trở lại

Thị trường bất động sản đã có những chuyển động tích cực hơn, cho thấy một chu kỳ mới sẽ bắt đầu. Tuy nhiên, tốc độ phục hồi sẽ theo hướng chậm mà chắc, lành mạnh không ồ ạt tăng trưởng nóng như trước đây. 2024, thị trường bất động sản dự báo sẽ trở lại đường đua.
GDP 9 tháng năm 2023 tăng 4,24% so với cùng kỳ 2022

GDP 9 tháng năm 2023 tăng 4,24% so với cùng kỳ 2022

9 tháng năm 2023, GDP tăng 4,24% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn các năm 2020 và 2021. Tuy nhiên, mức này thấp hơn đáng kể so với tốc độ 7,35%, 7,3% của 9 tháng năm 2018, 2019 và 8,85% của 9 tháng năm 2022.
Thị trường ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tại Việt Nam tiếp tục giảm

Thị trường ô tô nhập khẩu nguyên chiếc tại Việt Nam tiếp tục giảm

Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, lượng ô tô nguyên chiếc các loại nhập khẩu trong tháng 8 vừa qua giảm tới 22,4% so với tháng trước.
ADB dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 ở mức 5,8%

ADB dự báo tăng trưởng kinh tế Việt Nam năm 2023 ở mức 5,8%

Theo báo cáo Triển vọng phát triển châu Á (ADO) tháng 9/2023 do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) công bố mới đây, tăng trưởng kinh tế của Việt Nam dự kiến chậm lại ở mức 5,8% trong năm 2023 và 6% trong năm 2024, so với dự báo hồi tháng 4 năm 2023 lần lượt là 6,5% và 6,8%, chủ yếu do nhu cầu bên ngoài suy yếu.

Tin khác

Bất động sản ngành kinh tế mũi nhọn giữ vai trò quan trọng của nền kinh tế

Bất động sản ngành kinh tế mũi nhọn giữ vai trò quan trọng của nền kinh tế

Bất động sản là một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, có đóng góp ngân sách lớn và chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng sản phẩm quốc nội đối với một quốc gia. Không những vậy, ngành bất động sản còn có công lớn trong đô thị hoá, tạo dựng lối sống mới văn minh, hiện đại của nước Việt Nam đang phát triển. Ông Phạm Tấn Công - Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, nhấn mạnh như vậy tại Diễn đàn Phát triển bền vững thị trường bất động sản và trao chứng nhận cho các dự án đáng sống 2023.
Cần có giải pháp đồng bộ, căn cơ để phát triển bền vững thị trường bất động sản

Cần có giải pháp đồng bộ, căn cơ để phát triển bền vững thị trường bất động sản

Thị trường bất động sản thời gian qua đã ghi nhận những tín hiệu tích cực. Các chuyên gia cho rằng, cần có giải pháp đồng bộ, căn cơ để phát triển bền vững thị trường bất động sản.
Thận trọng trong điều hành chính sách tỷ giá để kiểm soát lạm phát khi giá dầu tiên tục tăng

Thận trọng trong điều hành chính sách tỷ giá để kiểm soát lạm phát khi giá dầu tiên tục tăng

Giá dầu thế giới dần tiến gần đến mốc 100 USD/thùng đang dấy lên những lo ngại đến tình hình lạm phát. Xu hướng giá xăng dầu thế giới nửa cuối năm dự kiến sẽ còn nhiều biến động, đòi hỏi phải thận trọng trong điều hành chính sách tỷ giá và kiểm soát lạm phát trong nước.
Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính là yếu tố then chốt cho chuyển đổi số quốc gia

Chuyển đổi số trong lĩnh vực tài chính là yếu tố then chốt cho chuyển đổi số quốc gia

Cục Tin học và thống kê tài chính, Viện Chiến lược và chính sách tài chính vừa đồng tổ chức Hội thảo - Triển lãm về tài chính số trong quản lý ngân sách nhà nước năm 2023 (Vietnam Digital Finance 2023, VDF-2023), với chủ đề “Dữ liệu số - Nền tảng phát triển tài chính số bền vững”, theo hình thức trực tiếp và trực tuyến.
Hơn 90 tỷ USD tiền mã hoá đổ về Việt Nam trong một năm

Hơn 90 tỷ USD tiền mã hoá đổ về Việt Nam trong một năm

Tại Hà Nội, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) và Hiệp hội Blockchain Việt Nam phối hợp tổ chức hội nghị “Quy định về phòng, chống rửa tiền và vai trò của phòng, chống rửa tiền trong giao dịch tiền mã hóa”, trong khuôn khổ triển khai Luật Phòng, chống rửa tiền.
Luật Thủ đô cần đặt trong tổng thể hệ thống pháp luật

Luật Thủ đô cần đặt trong tổng thể hệ thống pháp luật

Trình bày báo cáo thẩm tra dự án Luật Thủ đô (sửa đổi), Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng nhấn mạnh nguyên tắc bản chất của Luật Thủ đô là đạo luật về phân quyền. Do đó, các quy định trong dự thảo luật cần được xây dựng theo hướng phân quyền mạnh mẽ, nâng cao tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của chính quyền Thủ đô. Song song với việc phân quyền thì trong luật cần thiết kế các quy định về điều kiện, biện pháp bảo đảm thực hiện và cơ chế kiểm soát quyền lực.
TP. Hồ Chí Minh: Đề xuất chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức

TP. Hồ Chí Minh: Đề xuất chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức

Tại kỳ họp thứ 11, HĐND TP. Hồ Chí Minh khóa X, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Bùi Xuân Cường trình bày tờ trình của UBND thành phố về chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức, theo Nghị quyết 98/2023/QH15 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Hồ Chí Minh.
Điều tiết giá cả thị trường hợp lý đảm bảo cung cầu để kiểm soát lạm phát

Điều tiết giá cả thị trường hợp lý đảm bảo cung cầu để kiểm soát lạm phát

Sau khi tăng 0,88% trong tháng 8, những lo ngại dồn vào tháng 9 khi dự đoán chỉ số giá tiêu dùng (CPI) có thể tiếp tục đà tăng, khi vào năm học mới, mua sắm đồ dùng học tập trong các gia đình tăng, giá lương thực, thực phẩm tăng nhẹ sau thời điểm tăng lương, giá xăng được dự đoán có xu hướng tăng thời điểm cuối năm…
Hoàn thiện chính sách pháp luật đất đai để phát huy nguồn lực đất đai cho phát triển đất nước

Hoàn thiện chính sách pháp luật đất đai để phát huy nguồn lực đất đai cho phát triển đất nước

Học viện Nông nghiệp Việt Nam vừa tổ chức Hội thảo khoa học Quản lý đất đai toàn quốc lần thứ I với chủ đề: Nguồn lực đất đai để phát triển kinh tế - xã hội. Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Minh Ngân đã tới dự và phát biểu tại hội thảo.
Yêu cầu rà soát toàn bộ các chung cư mini và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm

Yêu cầu rà soát toàn bộ các chung cư mini và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm

Bộ Xây dựng vừa có văn bản đề nghị các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phải khẩn trương rà soát toàn bộ các công trình nhà ở riêng lẻ nhiều tầng, nhiều căn hộ ở (thường gọi là chung cư mini) để phát hiện các vi phạm về trật tự xây dựng, đặc biệt là vi phạm về phòng cháy, chữa cháy; có giải pháp ngăn cách khu vực để xe với khu vực ở và có lối thoát nạn riêng.
Xem thêm
Phiên bản di động