Tháng đầu năm, kinh tế tại TP. Hồ Chí Minh khởi sắc. Ảnh: TL

Kinh tế TP.Hồ Chí Minh từng bước trở lại quỹ đạo tăng trưởng

Trải qua hai năm đương đầu với đại dịch Covid-19, kinh tế TP.HCM trong năm 2021 tăng trưởng âm. Sau đại dịch, năm 2022 kinh tế của thành phố bật dậy tương đối mạnh, nhưng chưa kịp lấy đà đã phải đối mặt với những “cơn gió ngược”. Đó là, suy giảm kinh tế toàn cầu, hậu quả của đại dịch, cạnh tranh chiến lược, các xung đột vũ trang, khả năng chống chịu thích ứng của các nước đang phát triển, biến đổi khí hậu, thiên tai, dịch bệnh...

Quý 1 năm 2023, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của TP.HCM chỉ đạt 0,7%, mức thấp nhất trong 5 thành phố trực thuộc Trung ương. Trong bối cảnh khó khăn, đầu tư công được xem là động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nhưng TP.HCM cũng chỉ giải ngân được khoảng 4%.

Nguyên nhân khiến kinh tế của TP.HCM chạm đáy ngay trong quý đầu tiên của năm 2023 thì có nhiều, có những nguyên nhân nằm ngoài tầm kiểm soát, nhưng có nguyên nhân xuất phát từ thể chế, quy định pháp luật nảy sinh tâm lý sợ sai trong không ít cán bộ.

Để thúc đẩy kinh tế tăng trưởng trở lại, TP.HCM đã thực hiện hàng loạt giải pháp như: Tăng cường đối thoại nhằm tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thực hiện chính sách kích cầu tiêu dùng, kích cầu du lịch, thúc đẩy sự phát triển trong liên kết Vùng, quyết liệt trong cải cách hành chính…

Sự chuyển động của cả bộ máy chính quyền cùng sự chung tay góp sức của người dân, doanh nghiệp đã giúp TP.HCM làm tốt mục tiêu ngăn chặn đà suy giảm, giúp các chỉ số kinh tế bật dậy trong những tháng tiếp theo của năm 2023.

Cụ thể, quý 2, GRDP của TP.HCM tăng 5,87% trong khi của cả nước tăng 5,33%. Quý 3, GRDP của thành phố tăng 6,71% trong khi cả nước tăng 5,33%. GRDP trong quý 4 của TP.HCM có mức tăng trưởng bứt phá với mức tăng 9,62% so với cùng kỳ năm 2022, đứng thứ 2 trong 5 Thành phố Trung ương sau Hải Phòng.

Đánh giá về tăng trưởng GRDP của TP.HCM trong năm 2023, chuyên gia kinh tế, TS. Trần Nguyên Đán phân tích: “TP.HCM là đầu tàu cả nước về tăng trưởng kinh tế. Khi mà con số GRDP đó đạt được những tín hiệu khả quan sẽ tạo nên niềm tin cho xã hội, kích thích tiêu dùng, đồng thời tạo niềm tin cho các địa phương khác khi nhìn thấy bức tranh kinh tế ổn định và tốt hơn”.

Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng gần 27%

Phát huy đà tăng trưởng năm 2023, kinh tế tháng đầu năm đã ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. Bà Lê Thị Huỳnh Mai - Giám đốc Sở Kế hoạch Đầu tư TP. Hồ Chí Minh, cho biết tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1/2024 ước đạt 103.241 tỷ đồng, tăng 1,1% so với tháng trước và tăng 24,4% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, mức tăng so với tháng trước chủ yếu đến từ hoạt động bán lẻ hàng hóa do đây là thời điểm kinh doanh sôi động nhất trong năm, nhiều siêu thị và cửa hàng thực hiện chương trình khuyến mãi để kích cầu tiêu dùng.

Diễn biến đáng chú ý của kinh tế TP. Hồ Chí Minh trong tháng chính là việc chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tăng 26,9% so với cùng kỳ. Doanh nghiệp thành lập mới tăng 30,2%, với vốn đăng ký tăng 117,2% so với cùng kỳ. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa tăng 19,88%. Tổng thu du lịch ước tăng 57,4%. Thành phố dẫn đầu cả nước cả về số dự án mới chiếm 42,1%; góp vốn, mua cổ phần chiếm 78,2%.

Đối với hoạt động ngân hàng, tổng huy động vốn của các tổ chức tín dụng trên địa bàn đến cuối tháng 1/2024 ước đạt 3.547.500 tỷ đồng, tăng 0,2% so với cuối năm 2023 và tăng 9,33% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, tiền gửi VND tiếp tục tăng trưởng và chiếm tỷ trọng cao trong tổng nguồn vốn huy động, với tỷ lệ lên đến 92,3%.

Trong khi đó, tổng dư nợ tín dụng của các tổ chức tín dụng trên địa bàn ước đạt 3.559.000 tỷ đồng, tăng 0,5% so với cuối năm 2023 và tăng 10,85% so với cùng kỳ. Dư nợ tín dụng trung, dài hạn chiếm tỷ trọng 52% tổng dư nợ, tăng 0,38% so với cuối năm 2023 và tăng 4,87% so với cùng kỳ; dư nợ tín dụng ngắn hạn chiếm tỷ trọng 48%, tăng 0,63% so với cuối năm 2023, tăng 18,15% so với cùng kỳ.

‘‘Về tình hình thực hiện vốn đầu tư công, thành phố đã giao và phân bổ chi tiết kế hoạch vốn đầu tư công năm 2024 là 78.746 tỷ đồng, bao gồm vốn ngân sách trung ương 3.169 tỷ đồng và vốn ngân sách địa phương là 75.577 tỷ đồng. Tính đến ngày 26/1, tổng vốn kế hoạch đầu tư công năm 2024 của thành phố đã giải ngân là 178,2 tỷ đồng…’’ – bà Mai cho biết.

Phấn đấu GRDP cả năm 2024 đạt 7,5% - 8%

Năm 2024, TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu tăng trưởng GRDP cả năm đạt 7,5% - 8%; chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công đạt 95%. Để đạt được mục tiêu trên, Phó Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Dũng cho biết, thành phố cần nỗ lực vượt bậc, quyết tâm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ ngay từ đầu năm; quyết tâm không để lặp lại kịch bản tăng trưởng của quý I/2023 trong quý I/2024.

Với tinh thần đó, lãnh đạo thành phố đặt mục tiêu phấn đầu trong quý I/2024 tỷ lệ giải ngân đầu tư công đạt ít nhất 12%; GRDP tăng trưởng không thấp hơn 6,5% để tạo tiền đề, nền tảng thực hiện thắng lợi mục tiêu, chỉ tiêu của cả năm 2024.

Chính vì thế mà các ngành, các cấp đang triển khai quyết liệt các nhiệm vụ, giải pháp nhằm thúc đẩy các động lực tăng trưởng kinh tế cho năm 2024 và đặc biệt quý I/2024 trên 5 lĩnh vực. Đó là công tác dự báo, xây dựng các kịch bản tăng trưởng kinh tế và các giải pháp thông qua đặt hàng các đại học, viện nghiên cứu xây dựng báo cáo, kịch bản tăng trưởng kinh tế thành phố và tổ chức hội thảo tham vấn ý kiến chuyên gia.

Kế đến là thúc đẩy đầu tư công ngay từ đầu năm để tạo tính lan tỏa thông qua việc tổ chức hội nghị đầu tư công, kiểm điểm và giao nhiệm vụ cho các đơn vị; thúc đẩy tiêu dùng nội địa và liên kết vùng với các tỉnh thành địa phương với hàng loạt các chương trình khuyến mãi, thúc đẩy thương mại điện tử, thương mại nền tảng xã hội nhằm kích thích cầu tiêu dùng gắn với dịp Tết Nguyên đán.

''Tiếp nữa là triển khai quyết liệt chủ đề năm 2024 với hàng loạt các sự kiện như chuẩn bị nội dung họp Hội đồng tư vấn Nghị quyết 98/2023/QH15, thành lập Trung tâm Chuyển đổi số, phát triển thương mại điện tử thông qua nền tảng xã hội; thúc đẩy mô hình và dòng vốn xanh như một giải pháp quan trọng thúc đẩy tăng trưởng bền vững thông qua việc tổ chức hội nghị xúc tiến đầu tư xanh…'' - ông Dũng nói.