Năm 2024: TP. Hồ Chí Minh đặt mục tiêu giữ vững ngôi quán quân về thu hút vốn đầu tư nước ngoài. Ảnh: TL

Hai năm liên tiếp đứng ở vị trí "quán quân" thu hút FDI

Thông tin mới nhất vừa được Cục Thống kê TP. Hồ Chí Minh (TP.HCM) công bố, từ ngày 1/1/2023 đến ngày 20/12/2023, tổng vốn đầu tư nước ngoài vào thành phố đạt 5,852 tỷ USD, tăng 48,5% so với cùng kỳ, trong đó: Cấp mới có 1.202 dự án, tăng 34,6% so với cùng kỳ và vốn đăng ký đạt 598,4 triệu USD, giảm 0,5%. Riêng trong 20 ngày đầu của tháng 1/2024, tổng vốn đầu tư nước ngoài vào thành phố đạt 125,7 triệu USD, bằng 70,2% so với cùng kỳ, trong đó: Cấp mới có 80 dự án, tăng 60,0% so với cùng kỳ và vốn đăng ký đạt 23,8 triệu USD.

Đáng chú ý, Singapore là quốc gia dẫn đầu về dự án cấp phép mới vào thành phố với 203 dự án, vốn đăng ký đạt 172,7 triệu USD, chiếm 28,9% vốn đăng ký cấp mới; tiếp đến là Nhật Bản với 103 dự án, vốn đăng ký 87,5 triệu USD, chiếm 14,6%; Ấn Độ với 46 dự án, vốn đăng ký đạt 62,5 triệu USD, chiếm 10,4%.

Theo Cục Thống kê TP.HCM, lũy kế từ ngày 1/1/1988 đến ngày 20/12/2023, trên địa bàn thành phố có 12.398 dự án đầu tư nước ngoài còn hiệu lực, với tổng vốn đầu tư cấp mới và tăng vốn hơn 57,63 tỷ USD (TP.HCM dẫn đầu về số dự án còn hiệu lực so với cả nước).

Cùng với đó, có 26.604 trường hợp nhà đầu tư nước ngoài thực hiện thủ tục góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp của doanh nghiệp trong nước với vốn góp đăng ký tương đương 28,08 tỷ USD. Tính chung giá trị vốn đầu tư nước ngoài cấp mới, vốn đầu tư tăng thêm và góp vốn, mua cổ phần, mua lại phần vốn góp vào thành phố đạt hơn 85,71 tỷ USD.

Cũng trong năm 2023, lần đầu tiên tổng vốn đầu tư rót vào các khu công nghiệp (KCN) ở TP.HCM (cấp mới và điều chỉnh) vượt 1 tỷ USD, đạt gần gấp đôi kế hoạch và tăng 84% so với năm 2022. Trong đó, có gần 223 triệu USD vốn đầu tư nước ngoài, tăng hơn 13% so với năm 2022.

Theo Tổng cục Thống kê, năm 2023 vốn FDI tiếp tục tập trung nhiều vào các tỉnh, thành phố có nhiều lợi thế trong thu hút đầu tư như có cơ sở hạ tầng tốt, nguồn nhân lực ổn định, nỗ lực cải cách thủ tục hành chính...

Đáng chú ý, TP.HCM hai năm liên tiếp đứng ở vị trí "quán quân" thu hút FDI khi năm 2023 là địa phương thu hút đầu tư nước ngoài nhiều nhất với tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 5,85 tỷ USD. Con số này chiếm gần 16% tổng vốn đầu tư đăng ký của cả nước, tăng 48,5% so với cùng kỳ năm 2022.

Giải quyết bài toán quỹ đất

Ông Hứa Quốc Hưng - Trưởng Ban quản lý các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (Hepza) cho biết, mặc dù quỹ đất giảm 68%, quỹ nhà xưởng cho thuê giảm 8,5% so với năm 2022 song thu hút đầu tư trên địa bàn, nhất là đầu tư nước ngoài lại đạt được những kết quả tích cực. Suất đầu tư trên mỗi ha đất đã tăng lên, cụ thể là 8,1 triệu USD/ha bình quân, riêng các dự án đầu tư nước ngoài là gần 11,6 triệu USD/ha.

Theo các chuyên gia, nhiều năm qua, một trong những điểm yếu trong thu hút đầu tư vào TP.HCM đó là thiếu quỹ đất, nhất là quỹ đất lớn, đất liền thửa để hút những dự án có quy mô lớn.

Để giải quyết điểm nghẽn này, ông Hứa Quốc Hưng cho biết, Thủ tướng đã chấp thuận bổ sung KCN Phạm Văn Hai I và II với quy mô 668ha vào quy hoạch phát triển các KCN của TP.HCM.

Bên cạnh đó, Hepza cũng đề xuất đưa vào quy hoạch hàng ngàn ha quỹ đất cho KCN, nếu được thông qua thì đây là nguồn lực đất đai chuẩn bị cho giai đoạn 2024 và các năm tiếp theo để đón các nhà đầu tư lớn.

Bên cạnh giải quyết bài toán quỹ đất, nhiều tập đoàn, doanh nghiệp lớn của nước ngoài cũng cho rằng, nguồn nhân lực luôn đóng vai trò quan trọng trong phát triển toàn diện. Tuy nhiên, hiện nay TP.HCM nói riêng, Việt Nam nói chung vẫn còn thiếu nguồn nhân lực kinh nghiệm chất lượng cao và sinh viên tốt nghiệp các khối ngành kỹ thuật - công nghệ.

Do đó, TP.HCM cần có chiến lược đầu tư vào phát triển nhân lực với các chương trình STEAM, tận dụng lợi thế của ba cụm trụ cột quan trọng của TP. Thủ Đức gồm Khu công nghệ cao TP.HCM - Đại học Quốc gia - Khu công nghiệp Linh Trung và nên có chương trình phát triển đào tạo nhân lực 3-5 năm phục vụ ưu tiên cho ba trụ cột này.

Tại các chương trình gặp gỡ doanh nghiệp trong và ngoài nước, Chủ tịch UBND TP.HCM Phan Văn Mãi cho hay, TP.HCM đang bước sang giai đoạn mới trong lĩnh vực thu hút đầu tư. Thành phố kiên quyết không tiếp nhận các dự án sử dụng công nghệ lạc hậu, tiêu tốn năng lượng, có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường... Đồng thời, thành phố cũng sẽ áp dụng các tiêu chí đầu tư nước ngoài có chọn lọc.

Theo đó, không khuyến khích, không có ưu đãi cũng như sẽ xem xét rất kỹ về giấy phép cho những dự án đầu tư thâm dụng lao động, thâm dụng đất đai. Ngược lại, thành phố ưu tiên cho các quốc gia có công nghệ cao, công nghệ nguồn, đứng đầu các chuỗi cung ứng. Tập trung ưu tiên phát triển kinh tế xanh, thân thiện với môi trường trên cơ sở ứng dụng công nghệ cao.

Ông Phan Văn Mãi cũng cho rằng, TP.HCM hiện đang thiếu quỹ đất công nghiệp để thu hút các dự án lớn, nhà đầu tư lớn cho các ngành nghề mới. Việc bổ sung quy hoạch KCN Phạm Văn Hai I, Phạm Văn Hai II cũng tạo điều kiện cho thành phố có đất phát triển các chuyên ngành như điện tử, y sinh, công nghiệp phụ trợ./.