Tiêu chuẩn, định mức cũ đã không còn phù hợp

Ông Nguyễn Tân Thịnh - Cục trưởng Cục Quản lý công sản - Bộ Tài chính cho biết, để thực hiện Nghị định số 04/2019/NĐ-CP (Nghị định 04), Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 24/2019/TT-BTC hướng dẫn và Bộ Y tế ban hành Thông tư số 07/2020/TT-BYT hướng dẫn về tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô chuyên dùng trong lĩnh vực y tế đã tạo lập hành lang pháp lý cho việc hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, định mức sử dụng tài sản công, làm cơ sở cho việc xây dựng kế hoạch, dự toán, giao, mua sắm, thuê, khoán kinh phí sử dụng, sử dụng, xử lý xe ô tô.

Việc phân chia xe ô tô thành xe ô tô chức danh, xe ô tô phục vụ công tác chung, xe ô tô chuyên dùng, xe ô tô phục vụ lễ tân nhà nước là phù hợp với đối tượng, mục đích sử dụng và yêu cầu quản lý. Bên cạnh đó, việc cho phép tiếp tục thực hiện một số phương thức mới như khoán kinh phí sử dụng, quản lý xe ô tô tập trung… đã góp phần đa dạng hóa hình thức bảo đảm phương tiện phục vụ công tác, cách thức trang bị, quản lý xe ô tô đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Nguồn: Bộ Tài chính. Đồ họa: Văn Chung

Tuy nhiên, thực tế triển khai thực hiện đã phát sinh những vấn đề bất cập. Đơn cử như định mức sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung chưa phản ánh đầy đủ địa bàn, phạm vi, tính chất hoạt động, mức độ tự chủ, khối lượng nhiệm vụ phải thực hiện; việc không quy định tiêu chuẩn, định mức và không trang bị xe phục vụ công tác của các đơn vị trực thuộc cấp cục/sở/huyện có chức danh, có hệ số phụ cấp chức vụ từ 0,7 đến dưới 1,25 mà chuyển toàn bộ sang thuê dịch vụ/khoán kinh phí là chưa phù hợp với các đơn vị có tính đặc thù.

Đối với xe ô tô chuyên dùng, một số loại xe chưa quy định rõ tiêu chí, cách thức xác định, mối quan hệ giữa chủng loại xe và mục đích sử dụng xe, đồng thời giao thẩm quyền ban hành cho các bộ, cơ quan trung ương, UBND cấp tỉnh. Vì vậy, chủng loại và số lượng xe ô tô chuyên dùng còn có sự khác nhau giữa các địa phương, mặc dù các địa phương đều có những đặc điểm có tính tương đồng.

Hơn nữa, theo phản ánh từ các bộ, địa phương, giá mua xe ô tô hiện nay (được duy trì từ năm 2010 theo Quyết định số 61/2010/QĐ-TTg ngày 30/9/2010 của Thủ tướng Chính phủ) đang rất thấp so với giá thị trường. Do đó, để lựa chọn được loại xe tương đương như trước đây, cũng như bảo đảm tính an toàn trong quá trình sử dụng với mức giá theo quy định là rất khó.

Thêm vào đó là việc quy định “cứng” phương thức quản lý xe ô tô tập trung đối với một số trường hợp (cơ quan bộ, cơ quan tổng cục, các văn phòng cấp huyện) chưa bảo đảm tính chủ động, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan có chức danh được sử dụng xe ô tô…

Bổ sung chức danh lãnh đạo cấp huyện được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung

Theo dự thảo Nghị định quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô, căn cứ danh mục, chức vụ quy định tại Kết luận số 35/KL/TW ngày 5/5/2022 của Bộ Chính trị về danh mục chức danh, chức vụ lãnh đạo và tương đương của hệ thống chính trị, Bộ Tài chính trình Chính phủ tiếp tục duy trì cách phân chia các chức danh có tiêu chuẩn sử dụng xe ô tô thành 4 nhóm như quy định hiện hành.

Dự thảo nghị định cũng làm rõ khái niệm xe ô tô phục vụ công tác chung, đồng thời điều chỉnh lại danh mục xe ô tô chuyên dùng theo hướng thu hẹp lại phạm vi (chỉ những xe có cấu tạo đặc biệt, gắn thiết bị chuyên dùng, gắn biển hiệu nhận biết, quá 16 chỗ ngồi, xe tải) mới được xác định là xe chuyên dùng. Chuyển xe ô tô bán tải không gắn thiết bị chuyên dùng, hoặc biển hiệu nhận biết, xe ô tô khác phục vụ nhiệm vụ đặc thù sang xe ô tô phục vụ công tác chung để tối ưu hóa mục đích sử dụng, tần suất sử dụng, hiệu quả sử dụng xe ô tô công.

Về đối tượng được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung, để phù hợp với lộ trình cải cách tiền lương và Kết luận số 35-KL/TW, dự thảo quy định cụ thể các chức danh được sử dụng xe phục vụ công tác chung (không quy định theo hệ số phụ cấp chức vụ như trước đây). Đồng thời, bổ sung các đối tượng là ủy viên ban thường vụ huyện ủy, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND cấp huyện vào đối tượng được sử dụng xe ô tô phục vụ công tác chung theo kiến nghị của các địa phương.

Ngoài ra, về phương thức quản lý xe ô tô, tại Nghị định số 04 quy định “cứng” phương thức quản lý xe ô tô tập trung đối với khối các cục, vụ và tương đương (bao gồm cả đơn vị sự nghiệp công lập) ở cấp bộ, cấp tổng cục và khối các văn phòng cấp huyện, ông Nguyễn Tân Thịnh cho biết, quy định này chưa đảm bảo tính linh hoạt, chủ động, tự chịu trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, công tác quản lý, hạch toán, thanh toán chi phí phức tạp, đặc biệt là các đơn vị có sự toán riêng, hạch toán độc lập.

“Vì vậy, dự thảo nghị định vẫn duy trì 2 phương thức quản lý xe ô tô (tập trung, trực tiếp) đối với các trường hợp nêu trên và giao cho bộ trưởng, tổng cục trưởng, UBND cấp tỉnh (sau khi xin ý kiến của ban thường vụ tỉnh ủy, thành ủy và HĐND cấp tỉnh), UBND cấp huyện (sau khi có ý kiến thống nhất của ban thường vụ huyện ủy, HĐND cấp huyện) quyết định phương thức quản lý cho phù hợp với tình hình thực tế, khả năng quản lý. Riêng đơn vị sự nghiệp có định mức sử dụng xe ô tô, dự thảo nghị định quy định đơn vị trực tiếp quản lý để bảo đảm cơ chế tự chủ của đơn vị” - ông Thịnh cho biết.