Dự án đường Vành đai 2 đoạn cầu Vĩnh Tuy - Ngã Tư Sở đạt tiến độ trên 70% khối lượng công việc. Ảnh: TL

Giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp

Theo số liệu từ UBND TP. Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch đầu tư công năm 2022 cho TP. Hà Nội là 51.582,9 tỷ đồng. Ước 6 tháng đầu năm 2022, toàn thành phố giải ngân được 10.215 tỷ đồng, đạt khoảng 20% kế hoạch, bằng 99% so với cùng kỳ năm 2021.

Ông Hà Minh Hải - Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội, cho biết ngay từ đầu năm, thành phố xác định việc thực hiện và thúc đẩy giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2022 là nhiệm vụ quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế. Theo đó, thành phố đã thành lập 6 tổ công tác đôn đốc như phân quản lý theo từng địa bàn, từng lĩnh vực để thúc đẩy giải ngân. Nhìn chung, các tổ công tác đã chủ động làm việc với các chủ đầu tư, với các quận, huyện, thị xã để rà soát và tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Cùng với đó, UBND thành phố đã tổ chức giao ban xây dựng cơ bản toàn thành phố để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy tiến độ các dự án và nâng cao tỷ lệ giải ngân. Tuy nhiên, hiện kết quả giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp.

Nguyên nhân được TP. Hà Nội đưa ra là do khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB). Đây là vấn đề không mới, nhưng vẫn rất gian nan trong việc thực hiện các dự án. Ví dụ, trong 140 dự án cấp thành phố đã được giao kế hoạch vốn năm 2022 từ đầu năm, có tới 63 dự án khó khăn trong công tác GPMB. Vấn đề cơ bản là khó khăn trong việc xác định nguồn gốc đất, xác đinh giá đất, quỹ nhà tái định cư… Điều này làm chậm quá trình thi công, giải ngân vốn.

Bên cạnh đó, trong quá trình triển khai dự án, một số dự án phát sinh một số hạng mục, chi phí dẫn đến phải điều chỉnh dự án, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và kết quả giải ngân. Ngoài ra, 6 tháng đầu năm 2022 vẫn chịu tác động mạnh mẽ của dịch Covid-19, đặc biệt trong quý I, cùng với đó là các yếu tố biến động từ bên ngoài như giá nguyên vật liệu, cước phí vận chuyển, huy động chuyên gia, lao động chất lượng cao, máy móc thiết bị nhập khẩu phục vụ dự án đầu tư công bị ảnh hưởng. Có tâm lý thi công cầm chừng để chờ hướng dẫn, điều chỉnh, chính sách bù giá vật liệu xây dựng… Công tác chuẩn bị đầu tư các dự án, gồm cả dự án cấp thành phố và cấp huyện đều chưa đảm bảo tiến độ, dẫn đến chậm hoàn thiện kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025…

Đặc biệt, trong giải ngân vốn đầu tư công có tính đặc thù là giải ngân các tháng đầu năm thường thấp và tăng mạnh vào các tháng cuối năm vì cần thời gian để thi công, tích lũy khối lượng đủ để nghiệm thu, phụ thuộc vào tiến độ hợp đồng và tạm ứng.

Nghiên cứu các giải pháp có tính căn cơ, tính đột phá

Tại Hội nghị lần thứ 8 của Ban Chấp hành Đảng bộ TP. Hà Nội khóa XVII tổ chức mới đây, đánh giá về việc giao kế hoạch, kết quả giải ngân, điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công năm 2022 và cập nhật, điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025 ngân sách cấp thành phố, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng nhận định, thực trạng hiện nay, có một số dự án đã được bố trí vốn, nhưng do nhiều nguyên nhân không thể đảm bảo tiến độ giải ngân. Song, cũng có một số dự án có nhu cầu bổ sung vốn để đẩy nhanh tiến độ. Bên cạnh đó, đến nay vẫn còn một số nguồn vốn (khoảng 3.268 tỷ đồng) chưa được phân bổ chi tiết cũng đã ảnh hưởng đến kết quả giải ngân; trong đó có nguồn vốn để thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững là các chương trình rất quan trọng của thành phố.

Vì vậy, để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2022, Bí thư Thành ủy Hà Nội yêu cầu chính quyền thành phố cần tiếp tục nghiên cứu các giải pháp có tính căn cơ, tính đột phá nhằm thúc đẩy ngân vốn đầu tư công của các cấp, các ngành, các địa phương, phấn đấu giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 đạt kết quả cao nhất, tối thiểu phải đạt tỷ lệ giải ngân trên 90%. Đồng thời, thành phố cần tiếp tục siết mạnh kỷ luật, kỷ cương, nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu trong thực hiện kế hoạch đầu tư công trên tất cả các ngành, các lĩnh vực, các địa phương, các cấp quản lý; xác định kết quả giải ngân vốn đầu tư công là một tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ hàng năm của người đứng đầu và cán bộ, công chức liên quan. Cùng với đó, chính quyền tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo, giám sát đầu tư; rà soát để điều chỉnh việc giao thực hiện các dự án đầu tư công cấp thành phố theo đúng chức năng, nhiệm vụ các đơn vị, các ban quản lý dự án của thành phố; nghiên cứu, đề xuất việc phân cấp, ủy quyền mạnh trong thực hiện các thủ tục đầu tư.

Đặc biệt, "các tổ công tác phải vào cuộc quyết liệt hơn, thực chất hơn, tập trung kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ kịp thời các khó khăn, vướng mắc theo thẩm quyền cho các sở, ngành, địa phương, các dự án đang gặp phải và chịu trách nhiệm về kết quả triển khai của tổ công tác; định kỳ hàng tháng báo cáo kết quả công tác với Thường trực, Ban Thường vụ Thành ủy" - ông Đinh tiến Dũng nhấn mạnh.

Về phía UBND TP. Hà Nội, Phó Chủ tịch Hà Minh Hải khẳng định, thành phố tiếp tục quán triệt để mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi chủ đầu tư nhận thức sâu sắc về yêu cầu, nhiệm vụ, trách nhiệm trong đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân, nâng cao hiệu quả sử dụng kế hoạch vốn đầu tư công; xem xét, điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư công ngân sách cấp thành phố tại kỳ họp HĐND thành phố giữa năm 2022. Bên cạnh đó, các ngành, các chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện thủ tục phê duyệt dự án đối với các dự án đã được phê duyệt chủ trương đầu tư để sớm có các dự án đủ điều kiện bố trí vốn; đẩy nhanh việc phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công - dự toán để sớm khởi công các công trình…/.