Ngăn chặn gian lận thuế bất động sản: Còn nhiều khó khăn

Thời gian qua Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế các cấp phối hợp với cơ quan Công an quản lý địa bàn, chuyển cơ quan Công an điều tra các trường hợp có dấu hiệu trốn thuế, không kê khai, hoặc kê khai giá trên hợp đồng, hóa đơn thấp hơn giá thực tế chuyển nhượng.

Các thủ đoạn, chiêu trò trốn thuế, tránh thuế bất động sản

Thông qua công tác đấu tranh với những đối tượng trốn thuế, tránh thuế liên quan đến chuyển nhượng bất động sản, ngành Thuế đã phát hiện những thủ đoạn, chiêu trò cơ bản mà các đối tượng thường sử dụng thông qua một số hình thức.

Thứ nhất, hợp đồng chuyển nhượng là giao dịch dân sự giữa các bên và có thể thỏa thuận bằng văn bản và có thể thỏa thuận bằng lời nói, thực tế hiện nay phát sinh trường hợp chuyển nhượng bất động sản với giá thể hiện trên hợp đồng không đúng với giá thực tế giao dịch.

Theo đó có thể tồn tại song song 2 loại hợp đồng, như: Hợp đồng chuyển nhượng bất động sản có công chứng chứng thực theo quy định với giá nhà đất khai thấp hơn nhiều so với giá đất thực tế giao dịch để làm thủ tục đăng ký biến động. Hợp đồng viết tay do hai bên tự ký ghi theo giá thực tế giao dịch để phòng ngừa khi tranh chấp tại toà. Thực tế có nhiều trường hợp hồ sơ mới trúng đấu giá đất sau khi có giấy chứng nhận đã làm hợp đồng bán lại giá thấp hơn nhiều giá trúng đấu giá hoặc bằng giá của UBND.

Thứ hai, đối với hợp đồng chuyển nhượng hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai thì giá trị Hợp đồng mua bán nhà ở, công trình xây dựng trong tương lai của bên thứ 2 cho bên thứ 3 cũng chỉ ngang bằng giá đã mua của chủ đầu tư hoặc khi đã được cấp sổ thì người nộp thuế sẵn sàng khai báo thấp hơn giá của chủ đầu tư, nhằm trốn thuế, tránh thuế.

Thứ ba, hai bên mua và bán chuyển nhượng bất động sản không ký kết hợp đồng chuyển nhượng mà ký kết hợp đồng ủy quyền (trong đó người được ủy quyền có quyền chiếm hữu, quyền sử dụng, quyền định đoạt đối với bất động sản) nhằm tránh thuế TNCN từ chuyển nhượng bất động sản.

Thuế chuyển nhượng bất động sản: Nhận diện các thủ đoạn gian lận và giải pháp chống thất thu
Ngành Thuế tăng cường thực hiện phối hợp tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành trong lĩnh vực bất động sản.

Nhiều khó khăn trong việc ngăn chặn gian lận thuế bất động sản

Có thể khẳng định, các quy định về quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đã được quy định tại các văn bản quy phạm pháp luật về thuế. Tuy nhiên, để quản lý thuế một cách có hiệu quả đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản, ngoài quy định về quản lý thuế cần có quy định đồng bộ của Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và công tác phối hợp của các cơ quan ban ngành có liên quan phải được tăng cường.

Liên quan đến đất đai hiện có nhiều cơ quan quản lý (như: Bộ Tài nguyên và Môi trường hay Bộ Xây dựng...), tuy nhiên, văn bản quy phạm pháp luật của các bộ, ngành chưa đồng bộ, mặt khác dữ liệu về đất đai của các cơ quan quản lý Nhà nước chưa được xây dựng đồng bộ, liên thông để trao đổi phục vụ quản lý thông tin liên quan đến đất. Đặc biệt, đối với hệ thống văn bản quy phạm pháp luật chưa quy định cơ chế kiểm soát dòng tiền đối với các giao dịch chuyển nhượng bất động sản.

Bên cạnh đó, ý thức tự giác thực hiện nghĩa vụ thuế của một bộ phận người dân chưa cao, nhận thức về pháp luật còn thấp, không nhận thức được hậu quả khi khai thuế với giá không đúng với giá thực tế chuyển nhượng.

Trong khi đó, theo quy định pháp luật về thuế, người nộp thuế kê khai, nộp thuế không đúng với giá thực tế chuyển nhượng thì cơ quan thuế có quyền ấn định thuế. Tuy nhiên, cơ quan thuế không có chức năng điều tra nên việc thu thập thông tin làm căn cứ ấn định thuế gặp nhiều khó khăn. Việc ấn định thuế được thực hiện có hiệu quả chỉ trong trường hợp cơ quan có liên quan (công an điều tra, thanh tra kiểm tra…) thu thập đủ chứng cứ chứng minh giao dịch mua bán thực tế, phát hiện kết luận hành vi gian lận, trốn thuế thì mới đủ căn cứ để cơ quan thuế ấn định thuế.

Điều này trong thực tế đã diễn ra khá phổ biến và Tổng cục Thuế cũng nhận được báo cáo của một số địa phương báo cáo việc đã chuyển hồ sơ qua cơ quan cảnh sát điều tra nhưng cơ quan điều tra chuyển lại cơ quan thuế để xử lý hành chính vì không đủ căn cứ xác định hành vi trốn thuế.

Một nội dung cũng đang khiến cơ quan thuế gặp khó khăn, đó là quy trình tiếp nhận, xử lý hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thực hiện theo Điều 6 Thông tư liên tịch số 88/2016/TTLT/BTC-BTNMT ngày 22/6/2016 của Bộ Tài chính và Bộ Tài nguyên và Môi trường. Theo đó, hồ sơ được tiếp nhận từ Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai các quận, huyện và xử lý qua Cổng dịch vụ công của các tỉnh, thành phố và có quy định về thời hạn liên thông giải quyết thủ tục hành chính đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đối với cơ quan thuế là 05 ngày làm việc. Tuy nhiên, Văn phòng đăng ký đất đai chuyển hồ sơ đến cơ quan thuế thường sát ngày hẹn trả kết quả hoặc chậm dẫn đến áp lực về thời gian trả kết quả xác định nghĩa vụ tài chính về đất.

Giải pháp chống thất thu ngân sách trong lĩnh vực bất động sản

Trước tình hình trên, trong thời gian vừa qua, Tổng cục Thuế đã tăng cường công tác phối hợp tham mưu về xây dựng chính sách, trong đó, tập trung nghiên cứu sửa đổi, bổ sung đồng bộ các văn bản quy phạm pháp luật về thuế liên quan đến căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ và thu nhập doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, triển khai ý kiến chỉ đạo của Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế đã tham mưu cho Bộ Tài chính bổ sung quy định thanh toán qua ngân hàng đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản tại Điều 16 Luật Kinh doanh bất động sản số 66/2014/QH13 ngày 25/11/2014. Đồng thời, kiến nghị bổ sung chức năng điều tra cho cơ quan thuế.

Đối với công tác quản lý thuế, trong thời gian vừa qua, công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản đã được ngành Thuế quan tâm, chú trọng. Tổng cục Thuế đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo toàn ngành, đồng thời đẩy mạnh nhiều giải pháp quản lý thuế trong lĩnh vực bất động sản như phối hợp với các cơ quan ban ngành quản lý về đất đai, đặc biệt là công tác phối hợp với cơ quan Công an các địa phương để phối hợp điều tra, xử lý những trường hợp sai phạm về trốn thuế, tránh thuế bất động sản làm thất thu NSNN.

Tổng cục Thuế đã chỉ đạo cơ quan thuế các cấp tập trung triển khai tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật, đặc biệt là nội dung quy định về hành vi trốn thuế và xử lý vi phạm đối với hành vi trốn thuế trong pháp luật hình sự và chính sách thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản để người dân, doanh nghiệp được biết.

Về công tác thanh tra, kiểm tra thuế, tăng cường thực hiện phối hợp tổ chức thanh tra, kiểm tra liên ngành. Tập trung xây dựng chuyên đề thanh tra - kiểm tra đối tượng và kiểm tra công vụ trong lĩnh vực công chứng và công tác quản lý thuế đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản tại các chi cục thuế phát hiện các hành vi trốn thuế, gian lận thuế liên quan đến hoạt động kinh doanh bất động sản, thực hiện ấn định thuế, truy thu thuế và xử phạt vi phạm hành chính về thuế theo quy định của pháp luật.

Cơ quan thuế chủ động phối hợp với các sở, ban, ngành có liên quan trong công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản. Đồng thời đề xuất UBND tỉnh, thành phố xây dựng Đề án chống thất thu đối với hoạt động chuyển nhượng bất động sản. Theo đó chủ động phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan tham mưu, báo cáo UBND tỉnh, thành phố xây dựng Bảng giá đất sát với giá đất phổ biến trên thị trường./.

Bùi Dương

Tin cùng chuyên mục

Phê duyệt Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân

Phê duyệt Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân

Ngày 26/3/2024, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái đã ký ban hành Quyết định 05/2024/QĐ-TTg quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân. Quyết định quy định về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân thay thế Quyết định 24/2017/QĐ-TTg, có hiệu lực từ 15/5/2024.
Luật Đất đai 2024:  Phân cấp triệt để, bảo đảm quyền lợi của người dân và doanh nghiệp

Luật Đất đai 2024: Phân cấp triệt để, bảo đảm quyền lợi của người dân và doanh nghiệp

Luật Đất đai (sửa đổi) là văn bản luật có tác động rất lớn đến cộng đồng doanh nghiệp và môi trường đầu tư kinh doanh của nước ta. Đáp ứng nhu cầu của cộng đồng doanh nghiệp, VCCI chủ trì tổ chức hội thảo Luật Đất đai 2024: Những nội dung quan trọng doanh nghiệp cần biết thu hút được đông đảo doanh nghiệp tham dự.
Việt Nam: Tăng trưởng ấn tượng của các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt

Việt Nam: Tăng trưởng ấn tượng của các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt

Theo nghiên cứu do Visa thực hiện và vừa được công bố cho thấy, thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam đang phát triển rất mạnh. Làn sóng tăng trưởng ấn tượng của các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt mở ra tương lai đầy tiềm năng của ngành hàng tiêu dùng bán lẻ.
Tháo gỡ “điểm nghẽn” gây thiếu thuốc, vật tư y tế

Tháo gỡ “điểm nghẽn” gây thiếu thuốc, vật tư y tế

Mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị định 24/2024/NĐ-CP (Nghị định 24) hướng dẫn Luật Đấu thầu năm 2023 có hiệu lực từ 1/1/2024. Các chuyên gia cho rằng, Nghị định 24 đã tháo gỡ nhiều “điểm nghẽn” cho các bệnh viện trong mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế...
Xử phạt 21 doanh nghiệp kiểm toán, đình chỉ, nhắc nhở 41 kiểm toán viên

Xử phạt 21 doanh nghiệp kiểm toán, đình chỉ, nhắc nhở 41 kiểm toán viên

Theo Bộ Tài chính, trong năm 2023 đã thực hiện việc xử phạt vi phạm hành chính đối với 21 doanh nghiệp kiểm toán và 3 kiểm toán viên hành nghề. Đình chỉ có thời hạn 17 kiểm toán viên, có công văn nhắc nhở 21 kiểm toán viên do hồ sơ kiểm toán có chất lượng chưa đạt yêu cầu.

Tin khác

Nguồn nhân lực cho ngành logistics vẫn khan hiếm

Nguồn nhân lực cho ngành logistics vẫn khan hiếm

Báo cáo của Hội đồng tư vấn kỹ năng nghề - ngành logistics (LIRC) khu vực miền Bắc cho biết, việc thiếu các cơ sở đào tạo và cấp giấy chứng nhận trình độ sơ cấp về lái xe nâng sẽ khiến nguồn nhân lực trong lĩnh vực này trở nên khan hiếm khi số lượng cảng dự kiến tăng trong thời gian tới…
Thủ tướng chỉ đạo nóng về thị trường vàng, yêu cầu thanh tra, xử nghiêm hành vi trục lợi, thao túng

Thủ tướng chỉ đạo nóng về thị trường vàng, yêu cầu thanh tra, xử nghiêm hành vi trục lợi, thao túng

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 23/CĐ-TTg ngày 20/3/2024 yêu cầu tăng cường các biện pháp quản lý thị trường vàng.
TP. Hồ Chí Minh: Tiếp tục đưa "đất vàng" lên sàn đấu giá

TP. Hồ Chí Minh: Tiếp tục đưa "đất vàng" lên sàn đấu giá

Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh vừa báo cáo UBND TP. Hồ Chí Minh về việc điều chỉnh thời điểm thực hiện kế hoạch chi tiết tổ chức công tác đấu giá “đất vàng” và 3.790 căn hộ chung cư ở Khu đô thị mới Thủ Thiêm (TP. Thủ Đức) trong năm 2024.
TP. Hồ Chí Minh đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

TP. Hồ Chí Minh đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài

UBND TP. Hồ Chí Minh vừa ban hành quyết định thành lập Tổ Công tác và Tổ Giúp việc Tổ Công tác giải quyết khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài trên địa bàn.
Hà Nội: Đầu tư đường tránh Quốc lộ 21B, huyện Ứng Hòa

Hà Nội: Đầu tư đường tránh Quốc lộ 21B, huyện Ứng Hòa

Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Trọng Đông vừa ký ban hành Quyết định số 1362/QĐ-UBND về việc phê duyệt Dự án đường tránh quốc lộ 21B, huyện Ứng Hòa, Hà Nội.
TP. Hồ Chí Minh: Thu ngân sách khởi sắc nhờ kinh tế phục hồi

TP. Hồ Chí Minh: Thu ngân sách khởi sắc nhờ kinh tế phục hồi

2 tháng đầu năm kinh tế TP. Hồ Chí Minh đang có nhiều dấu hiệu khởi sắc khi chỉ số sản xuất công nghiệp tăng trưởng, thị trường bất động sản có dấu hiệu phục hồi tích cực hơn, tổng thu ngân sách nhà nước đạt kết quả tích cực, số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng mạnh...
Bảo đảm dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô hoàn thành đúng tiến độ

Bảo đảm dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô hoàn thành đúng tiến độ

Qua kiểm tra thực tế dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô trên địa bàn Hà Nội cho thấy, TP. Hà Nội đã chủ động, bảo đảm tiến độ các gói dự án thành phần, giải phóng mặt bằng, tái định cư. Thành phố và các đơn vị đã dồn lực thực hiện dự án; triển khai tốt vai trò cơ quan đầu mối tổ chức thực hiện dự án.
Bộ Công thương đề xuất nhiều bộ ngành phối hợp điều hành giá điện

Bộ Công thương đề xuất nhiều bộ ngành phối hợp điều hành giá điện

Tại dự thảo quyết định thay thế Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg về cơ chế điều chỉnh mức giá điện bán lẻ bình quân, Bộ Công thương vừa trình Chính phủ đưa ra đề xuất các bộ ngành liên quan phối hợp cùng điều hành giá điện.
TP. Hồ Chí Minh chuẩn bị khởi công 6 dự án giao thông trọng điểm

TP. Hồ Chí Minh chuẩn bị khởi công 6 dự án giao thông trọng điểm

Sở Giao thông vận tải TP. Hồ Chí Minh cho biết, vừa có báo cáo gửi UBND thành phố về tiến độ triển khai 6 công trình giao thông trọng điểm (công trình thi đua chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 30/4/2025).
TP. Hồ Chí Minh hướng tới phát triển xuất khẩu xanh, bền vững

TP. Hồ Chí Minh hướng tới phát triển xuất khẩu xanh, bền vững

Thông tin từ Sở Công thương TP. Hồ Chí Minh, nhằm góp phần đẩy mạnh liên kết hướng đến xuất khẩu xanh thời gian tới, diễn đàn và hội chợ hàng Việt Nam xuất khẩu sẽ được tổ chức tại Trung tâm hội chợ và triển lãm Sài Gòn (SECC) từ ngày 8 đến 11/5/2024.
Xem thêm
Phiên bản di động