Phục hồi tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh mới

Trường Đại học Kinh tế quốc dân và Tạp chí Kinh tế Việt Nam đồng chủ trì tổ chức Tọa đàm Kinh tế vĩ mô 6 tháng đầu năm 2023, với chủ đề “Phục hồi tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh mới”.
Phục hồi tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh mới
Phục hồi tổng cầu, thúc đẩy tăng trưởng trong bối cảnh mới. Ảnh: TL

Có sự sụt giảm mạnh từ phía tổng cầu của nền kinh tế Việt Nam

Theo PGS.TS Nguyễn Thành Hiếu, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, số liệu kinh tế những tháng đầu năm cho thấy có sự sụt giảm mạnh từ phía tổng cầu của nền kinh tế Việt Nam. Theo đó, mục tiêu tăng trưởng 6,5% trong năm 2023 trở nên rất khó khăn trong bối cảnh những tác động từ thế giới còn khó lường trong khi khu vực sản xuất trong nước còn chưa hoàn toàn hồi phục sau đại dịch. Điều này đòi hỏi khẩn trương có những biện pháp thích hợp, kịp thời để phục hồi tổng cầu, phát triển kinh tế trong bối cảnh mới.

Đứng trước vấn đề trên, cuộc tọa đàm này nhằm tổng kết toàn diện nền kinh tế Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2023, đánh giá tổng cầu nền kinh tế trong bối cảnh mới, từ đó đề xuất những giải pháp có tính chiến lược, kịp thời nhằm phục hồi tổng cầu thúc đẩy tăng trưởng trở lại của nền kinh tế.

Trình bày tham luận tại hội thảo TS. Johnathan Picus - Kinh tế trưởng Chương trình phát triển Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam cho biết phục hồi kinh tế toàn cầu đang chững lại và sẽ tiếp tục tiến triển rất chậm, từ đó tiếp tục tác động bất lợi đến kinh tế Việt Nam, đặc biệt là về xuất khẩu.

Ở trong nước, Việt Nam dựa quá nhiều vào chính sách tiền tệ để kích cầu. Trong khi đó, đầu tư công, một động lực lớn cho tăng trưởng thì đang còn phân mảnh, không gắn với chính sách công nghiệp và thương mại. Mặc dù chi cho cơ sở hạ tầng tương đối cao nhưng còn trùng lặp, dự án nhỏ và không hiệu quả. Tỷ lệ đầu tư công trên GDP giảm, ngày càng địa phương hóa. Là một trong những nước phân cấp đầu tư công cao nhất trên thế giới, đầu tư công từ trung ương chỉ chiếm một phần nhỏ trong GDP của Việt Nam.

Theo TS. Johnathan Picus, Việt Nam cần lật ngược sự suy giảm trong đầu tư công để đối mặt với chuyển dịch năng lượng và khí hậu. Theo đó, đầu tư công cần được tập trung, tăng hiệu quả thông qua giám sát quốc gia và kế hoạch phát triển vùng.

Tập trung đẩy nhanh đầu tư công để duy trì động lực tăng trưởng

Tập trung đẩy nhanh đầu tư công cũng là một khuyến nghị chính sách được PGS.TS Phạm Thế Anh - Trường Đại học Kinh tế quốc dân, nêu trong tham luận về khôi phục tổng cầu để duy trì động lực tăng trưởng của Việt Nam trong bối cảnh mới.

Theo PGS.TS Phạm Thế Anh, tăng trưởng kinh tế quý II dù đã cải thiện nhưng vẫn thấp xa so với các năm khác trong điều kiện bình thường. Ngoài một số ít tín hiệu tích cực, nhìn sâu vào nền kinh tế còn rất nhiều khó khăn, nền tảng phục hồi không chắc chắn. Ngành chế biến chế tạo liên quan đến xuất khẩu và bất động sản sụt giảm mạnh, tình hình doanh nghiệp xấu đi. Lạm phát giảm mạnh từ cuối năm 2022, thể hiện sức cầu yếu của nền kinh tế. Số liệu kinh tế cho thấy, cả 3 thành phần của tổng cầu gồm bán lẻ, đầu tư và xuất khẩu đều suy yếu.

Để phục hồi tổng cầu, Trưởng khoa Kinh tế học của Trường Đại học Kinh tế quốc dân đưa ra một số gợi ý chính sách bao gồm khuyến khích đầu tư tư nhân thông qua việc tiếp tục hạ lãi suất cho vay. Tuy nhiên, với giải pháp này lưu ý cần kiểm soát tăng trưởng cung tiền quanh mức 10%, tránh hạ lãi suất chính sách dồn dập. “Cần nhớ rõ bài học trước đây về chính sách kích cầu đã gây bong bóng giá tài sản, do tăng trưởng cung tiền quá cao” - ông Phạm Thế Anh nói.

Giải pháp khác lâu dài, ít “tác dụng phụ” hơn là tiếp tục đẩy nhanh đầu tư công. Trong đó, cần tập trung vào các dự án cơ sở hạ tầng, tránh dàn trải, phát triển nhà ở xã hội đáp ứng nhu cầu thực và bổ sung các trường học công đáp ứng nhu cầu xã hội. Ngoài ra có thể kích thích tiêu dùng thông qua trợ cấp an sinh cho người nghèo, nâng mức thu nhập chịu thuế và giảm thuế VAT với hàng thiết yếu.

Nhà nước nên mua lại các dự án bất động sản khó khăn

Phát biểu trong phiên thảo luận bàn tròn sau đó về khó khăn khi suy giảm tổng cầu, ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản, nhấn mạnh sự sụt giảm cầu trong thị trường bất động sản là rất mạnh. Trong 2 quý vừa qua chỉ có khoảng 6.000 giao dịch về nhà ở được thực hiện (quý I khoảng 2.700 giao dịch, quý II khoảng 3.600 giao dịch), trong khi cùng kỳ các năm trước có khoảng 180.000 – 200.000 giao dịch được thực hiện. Điều này khiến giá trị giao dịch mua bán nhà từ gần 1 triệu tỷ đồng nay giảm chỉ còn vài nghìn tỷ đồng.

Phân tích nguyên nhân, ông Nguyễn Văn Đính lý giải có nguyên nhân nguồn cung không đảm bảo, phần lớn cung hiện có không đáp ứng nhu cầu số đông. Sự thiếu hụt này có liên quan đến hàng nghìn dự án đang vướng mắc về pháp lý không thể tham gia thị trường. Cùng với đó, tâm lý nhà đầu tư lo ngại rủi ro, lãi suất cao là những lý do khiến cầu bất động sản ảm đạm dù giá đã giảm.

Đề xuất về giải pháp, ông Nguyễn Văn Đính cho rằng, Chính phủ đã lựa chọn rất đúng và trúng giải pháp phát triển nhà ở xã hội, tuy nhiên đến khâu triển khai vẫn lại vướng ở chính sách, khiến các bên tham gia không mặn mà, không kích thích được thị trường.

Để phát triển các dự án nhà ở xã hội thành công, Phó Chủ tịch Hiệp hội bất động sản cho rằng phải thay đổi cách nhìn về các dự án này, tránh có tư tưởng, cơ chế xin cho. Để tăng cung cho thị trường, ông đề nghị đối với các dự án phù hợp nhu cầu thị trường, còn đang vướng mắc ở giai đoạn cuối thì cần có giải pháp quyết liệt để tháo gỡ, đưa ra đáp ứng nhu cầu thị trường. Ngược lại với những dự án quá khó khăn, chủ đầu tư đã kiệt quệ, thì nhà nước có thể đứng ra hỗ trợ, mua lại rồi xử lý như dự án công sau đó mang ra đấu giá./.

HY

Tin cùng chuyên mục

Thông báo thay đổi pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công

Thông báo thay đổi pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công

Từ ngày 1/3/2025, pháp nhân quản lý Trang Thông tin điện tử về Tài sản công được chuyển từ Thời báo Tài chính Việt Nam sang Báo Tài chính – Đầu tư, căn cứ theo Quyết định số 388/QĐ-BTC ngày 26 tháng 02 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính, trên cơ sở hợp nhất 3 tờ báo: Thời báo Tài chính Việt Nam, Báo Đầu tư và Báo Đấu thầu thành Báo Tài chính - Đầu tư. Báo Tài chính – Đầu tư trân trọng thông báo tới quý khách hàng.
Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến 31/12/2026

Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến 31/12/2026

Mới đây, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng. Tại Nghị quyết, Quốc hội đồng ý giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ quy định tại khoản 3 Điều 9 Luật Thuế giá trị gia tăng số 48/2024/QH15 (còn 8%).
Việt Nam ký thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản Mỹ

Việt Nam ký thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản Mỹ

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy cùng phái đoàn Việt Nam làm việc tại Mỹ, ký loạt thỏa thuận nhập gần 3 tỷ USD nông sản, mở rộng hợp tác nông nghiệp song phương.
5 tháng, Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD

5 tháng, Việt Nam xuất siêu 4,67 tỷ USD

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), tính chung trong 5 tháng qua, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 355,79 tỷ USD, tăng 15,7% so với cùng kỳ năm trước, trong đó xuất khẩu tăng 14%, nhập khẩu tăng 17,5%. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 4,67 tỷ USD.
Gần 18,4 tỷ USD vốn FDI đổ vào Việt Nam trong 5 tháng

Gần 18,4 tỷ USD vốn FDI đổ vào Việt Nam trong 5 tháng

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) của Việt Nam trong 5 tháng đầu năm 2025 đạt 18,39 tỷ USD, tăng mạnh 51,2% so với cùng kỳ năm trước.

Tin khác

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu lập sàn giao dịch vàng

Thủ tướng yêu cầu nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng theo hướng người dân được tự do giao dịch, mua bán; tách bạch giữa quản lý nhà nước và hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng.
Quyết tâm giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch để thúc đẩy tăng trưởng

Quyết tâm giải ngân vốn đầu tư công đạt 100% kế hoạch để thúc đẩy tăng trưởng

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu huy động cả hệ thống chính trị để giải phóng mặt bằng, quyết tâm giải ngân 100% vốn đầu tư công năm 2025, để thúc đẩy tăng trưởng.
Đẩy nhanh tiến độ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Đẩy nhanh tiến độ dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 54/CĐ-TTg ngày 30/4/2025 về việc đẩy nhanh tiến độ triển khai dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.
Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương

Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng khu vực Đông Á - Thái Bình Dương

Trong Báo cáo Cập nhật kinh tế khu vực Đông Á - Thái Bình Dương năm 2025 vừa công bố, Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo tăng trưởng của khu vực sẽ giảm xuống còn 4% trong năm 2025, so với mức 5% của năm 2024.
Gần 98 nghìn doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Gần 98 nghìn doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền

Lũy kế từ khi triển khai đến hết 31/3/2025, đã có 97.969 doanh nghiệp, hộ, cá nhân kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền thành công, tăng 5,3% so với cuối năm 2024. Số lượng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền là 1,94 tỷ hóa đơn, tăng 42% so với cuối năm 2024.
Sắp diễn ra Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Sắp diễn ra Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025

Diễn đàn Đầu tư Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2025 (VIPC Summit 2025) sẽ diễn ra vào ngày 22/4/2025 tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội, với chủ đề: “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khơi thông nguồn vốn tư nhân, đưa Việt Nam vào kỷ nguyên vươn mình”.
Ban hành chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025

Ban hành chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025

Cục Công nghệ thông tin và chuyển đổi số (Bộ Tài chính) vừa ban hành Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2025, trong đó, phấn đấu tiết kiệm thêm khoảng 10% chi thường xuyên để tăng chi cho an sinh xã hội, chi đầu tư công năm 2025.
Kết luận của Bộ Chính trị về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra

Kết luận của Bộ Chính trị về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra

Ngày 28/3/2025, thay mặt Bộ Chính trị, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư Trần Cẩm Tú ký Kết luận số 134-KL/TW (Kết luận số 134) của Bộ Chính trị, Ban Bí thư về Đề án sắp xếp hệ thống cơ quan thanh tra tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả.
Hướng dẫn thủ tục thuế đối với cơ quan tổ chức thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Hướng dẫn thủ tục thuế đối với cơ quan tổ chức thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy

Cục Thuế vừa có hướng dẫn một số thủ tục về thuế đối với các tổ chức, cơ quan nhà nước thực hiện sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về "Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả".
2 tháng đầu năm, cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng

2 tháng đầu năm, cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng

Theo Bộ Tài chính luỹ kế 2 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước đạt 499,8 nghìn tỷ đồng, bằng 25,4% dự toán; tổng chi ước đạt 293,8 nghìn tỷ đồng, bằng 11,5% dự toán dẫn đến cân đối ngân sách thặng dư 206 nghìn tỷ đồng...
Xem thêm
Phiên bản di động