Nhiều rủi ro trong quản lý thuế

Những năm gần đây, Quảng Ninh là điểm đến hấp dẫn thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Do đó, nhiều dự án đầu tư bất động sản đã được triển khai, thị trường bất động sản tại địa phương này phát triển nhanh và nóng. Giá trị của bất động sản không ngừng tăng lên, hoạt động mua bán diễn ra sôi động.

Tuy nhiên, thời gian qua, tại nhiều nơi của tỉnh, có tình trạng một số tổ chức, cá nhân bất chấp các quy định để thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật, như: quảng cáo sai sự thật về dự án bất động sản; tổ chức mở bán, huy động vốn khi chưa đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, huy động vốn “lách luật” thông qua các hình thức “hợp đồng đặt cọc”, “hợp đồng giữ chỗ”, “cam kết hứa mua, hứa bán”; khai báo sai giá chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhằm trục lợi… Điều này có thể gây ra các rủi ro trong quản lý thuế, thiệt hại về lâu dài, gây ảnh hưởng không tốt trong dư luận.

Để nâng cao công tác quản lý đối với hoạt động kinh doanh, tạo môi trường lành mạnh, chống thất thu, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ban hành Kế hoạch 72/UBND-KH ngày 8/3/2022 tăng cường công tác quản lý thuế đối với hoạt động bất động sản trên địa bàn.

Thực hiện Kế hoạch 72, Cục Thuế Quảng Ninh đã tập trung tuyên truyền đến các tổ chức, cá nhân thực hiện đúng các quy định của pháp luật khi kinh doanh và chuyển nhượng bất động sản; thực hiện khai thuế, nộp thuế theo đúng giá thực tế giao dịch; tránh mọi giao dịch kê khai không đúng giá chuyển nhượng, vi phạm pháp luật bằng nhiều hình thức.

Cục Thuế Quảng Ninh đã ban hành công văn giao nhiệm vụ cho các phòng và chi cục triển khai nội dung trong kế hoạch. Đơn vị có văn bản đề nghị Sở Tài chính và các địa phương cung cấp giá giao dịch chuyển nhượng bất động sản phổ biến đối với từng địa bàn, từng dự án làm cơ sở yêu cầu tổ chức, cá nhân kê khai theo giá thực tế.

Đồng thời, cơ quan thuế yêu cầu các văn phòng công chứng, văn phòng đăng ký đất đai khi tiếp nhận hồ sơ thực hiện giao dịch chuyển nhượng bất động sản hướng dẫn tổ chức, cá nhân khai giá giao dịch đúng với thực tế chuyển nhượng.

Với việc triển khai đồng bộ về hạ tầng đô thị, giao thông, du lịch, nhất là hoàn thành các tiêu chí thành lập TP. Đông Triều (Quảng Ninh) trực thuộc tỉnh vào năm 2022, thị xã Đông Triều đang là “điểm nóng” về bất động sản.

Do đó, thị xã đã yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường đẩy mạnh công tác phổ biến chính sách pháp luật thuế liên quan đến hoạt động giao dịch bất động sản tới toàn thể người dân, doanh nghiệp, tổ chức bằng nhiều hình thức khác nhau; tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát theo chuyên đề và đột xuất nhằm kịp thời phát hiện vi phạm; thường xuyên báo cáo với các sở, ban, ngành có liên quan nhằm tháo gỡ vướng mắc phát sinh, thực hiện có hiệu quả công tác quản lý thuế đối với hoạt động kinh doanh bất động sản.

Sàn giao dịch tổ chức đưa đón khách tham quan, giao dịch ngay tại cổng vào dự án TNR Grand Palace River Park (TP. Uông Bí). Ảnh: Thế An.

Còn đối với TP. Uông Bí (Quảng Ninh), thành phố đã chỉ đạo Chi cục Thuế khu vực Uông Bí – Quảng Yên tuyên truyền về rủi ro có thể xảy ra trong trường hợp phát sinh tranh chấp, kê khai không trung thực các nội dung trên hợp đồng kinh tế; vận động thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt đối với giao dịch về bất động sản; định kỳ tổ chức hội nghị đối thoại với người nộp thuế để tháo gỡ khó khăn.

Đồng thời, đơn vị xây dựng kế hoạch kiểm tra phát hiện vi phạm về trốn thuế, báo cáo UBND tỉnh ban hành bổ sung kịp thời bảng giá đất đối với dự án chưa có giá trong bảng giá đất hoặc giá chưa phù hợp để làm căn cứ; thường xuyên đôn đốc thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với tổ chức, cá nhân sử dụng đất trên địa bàn.

Những tín hiệu tích cực

Tính đến ngày 3/6/2022, toàn tỉnh Quảng Ninh đã có 7 phòng công chứng, văn phòng công chứng thực hiện cung cấp thông tin về tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh chuyển nhượng bất động sản. Sở Xây dựng Quảng Ninh đã cung cấp thông tin về danh sách cá nhân được cấp chứng chỉ hành nghề môi giới, danh sách các dự án phát triển nhà ở khu đô thị, dự án đang triển khai; danh sách các sàn giao dịch bất động sản.

Theo đánh giá của Cục Thuế Quảng Ninh, với việc thực hiện tốt các giải pháp nếu trên, đến nay, cơ bản các tổ chức, cá nhân đều nắm bắt kịp thời về việc khai đúng giá chuyển nhượng. Nhận thức của người dân về các rủi ro pháp lý có thể xảy ra đối với trường hợp khai không đúng, không trung thực, không chính xác giá chuyển nhượng đã được nâng cao. Ý thức tuân thủ pháp luật của người nộp thuế cũng thay đổi.

Nhờ có sự vào cuộc quyết liệt của các ngành chức năng, các khoản thu từ giao dịch mua bán bất động sản đã đạt được kết quả khả quan.

Năm 2021, tổng thu từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản là 2.168 tỷ đồng, chiếm 6,9% tổng thu ngân sách nhà nước (trừ đất). Trong đó, lệ phí trước bạ nhà đất là 183 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp từ chuyển nhượng bất động sản là 1.359 tỷ đồng, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản là 626 tỷ đồng.

Sau khi triển khai Kế hoạch 72, 5 tháng đầu năm 2022, tổng thu từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản là 1.042 tỷ đồng, chiếm 7,4% tổng thu ngân sách nhà nước (trừ đất). Trong đó, lệ phí trước bạ nhà đất là 108 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp từ chuyển nhượng bất động sản là 620 tỷ đồng, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản là 314 tỷ đồng.

Theo Cục Thuế Quảng Ninh, thời gian tới, việc quản lý thuế đối với hoạt động bất động sản là 1 trong 6 kế hoạch tỉnh Quảng Ninh đã ban hành nhằm nâng cao công tác quản lý thuế, chống gian lận, tăng thu ngân sách nhà nước.

Cục Thuế Quảng Ninh sẽ tiếp tục tăng cường tuyên truyền đến tổ chức, cá nhân về kê khai giá chuyển nhượng, trong đó, phân loại cụ thể đối tượng, thời gian, hình thức để tuyên truyền; rà soát các trường hợp chuyển nhượng bất động sản do người nộp thuế kê khai có biến động cao hơn giá của UBND tỉnh ban hành nhân hệ số điều chỉnh giá đất để cung cấp cho đơn vị liên quan làm cơ sở dữ lệu ban hành bảng giá đất sát với thị trường.

Tham mưu cho UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị thực hiện giá giao dịch phổ biến khi Sở Tài chính ban hành; trên cơ sở đó, cơ quan thuế sẽ phân loại rủi ro, ấn định hoặc thanh tra đối với trường hợp không kê khai đúng, chính xác, sát giá chuyển nhượng./.