Xuất khẩu tăng mạnh nhờ động lực từ hai nhóm ngành chính

Theo Cục trưởng Cục Công thương địa phương (Bộ Công thương) Ngô Quang Trung, thương mại 2 tháng đầu năm 2024 vững vàng trên đà phục hồi.

Hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tại cảng Hải Phòng. Ảnh: Hải Anh

Cụ thể, kim ngạch xuất, nhập khẩu tháng 1/2024 ước đạt 64,22 tỷ USD, tăng 37,7% so với cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu ước đạt 33,57 tỷ USD, tăng 42%; nhập khẩu ước đạt 30,65 tỷ USD, tăng 33,3%; xuất siêu ước đạt 2,92 tỷ USD. Đây cũng là mức tăng cao nhất từ tháng 4/2022 (33,26 tỷ USD).

Xuất khẩu tăng mạnh nhờ động lực từ hai nhóm ngành chính là nông, lâm, thủy sản và công nghiệp chế biến, tăng lần lượt gần 97% và 38%. Điển hình như với mặt hàng gạo, nửa đầu tháng 1/2024, Việt Nam xuất khẩu 194.074 tấn gạo, kim ngạch đạt 134,57 triệu USD.

So với cùng kỳ năm 2023, lượng gạo xuất khẩu giảm gần 32.000 tấn, tuy nhiên, kim ngạch tăng gần 20 triệu USD. Lượng giảm, kim ngạch tăng, nên trị giá bình quân mỗi tấn gạo xuất khẩu cũng tăng khá cao so với cùng kỳ năm ngoái. Tính toán sơ bộ, trị giá xuất khẩu gạo nước ta bình quân tăng tới 36,68%.

Với mặt hàng rau quả tháng 1/2024, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt khoảng 458,741 triệu USD, tăng 89,2% so với cùng kỳ năm 2023. Đáng chú ý, nhiều đơn hàng xuất khẩu rau quả tăng trong quý I/2024, trong đó sầu riêng vẫn rất có triển vọng, mở ra tín hiệu tích cực cho ngành.

Dự báo về tình hình xuất nhập khẩu trong năm 2024, Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công thương thông tin, năm 2024, bối cảnh thế giới được dự báo tiếp tục có những chuyển biến lớn và khó lường với nhiều cơ hội và thách thức đan xen.

Cụ thể xu hướng phi toàn cầu hoá đang trỗi dậy mạnh mẽ, chính sách bảo hộ xuất hiện trở lại ở nhiều nước dưới các hình thức khác nhau. Các nước phát triển càng ngày càng quan tâm nhiều đến các vấn đề an toàn cho người tiêu dùng, phát triển bền vững, chống biến đổi khí hậu, từ đó dựng lên những tiêu chuẩn và quy định mới với các sản phẩm nhập khẩu.

Phát động và tổ chức phong trào thi đua sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp

Theo Bộ Công thương, ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán Giáp Thìn, các doanh nghiệp bắt tay vào sản xuất. Từ những ngày đầu năm các đơn hàng đã tới tấp khiến các doanh nghiệp phải tăng tốc sản xuất để kịp tiến độ.

Ngay từ những ngày đầu năm 2024, 150 công nhân tại nhà máy công ty TNHH Forimex Thịnh Hoàng (Bà Rịa - Vũng Tàu) đã hối hả sản xuất nhằm đáp ứng đơn hàng xuất khẩu sang thị trường châu Âu, Nhật Bản, Canada, Mỹ.

Hiện tại, công ty đã có đơn hàng đến hết quý II/2024. Đồng thời, nhận gia công thêm hàng nội thất cho thị trường nội địa. Ông Võ Ngọc Tường Linh - Giám đốc Công ty TNHH Forimex Thịnh Hoàng cho biết, đơn hàng hiện đã có nhiều. Để kịp tiến độ giao hàng, công nhân đã tăng ca ngay từ đầu năm.

Ông Nguyễn Ngọc Luận - nhà sáng lập thương hiệu cà phê nông sản Meet More cũng thông tin, trong ngày đi làm đầu tiên sau kỳ nghỉ Tết (mồng 6 Tết) đã khẩn trương đưa hàng ra cảng Cát Lái thẳng tiến đến thị trường Úc. Hai container loại 40 feet, mỗi container chứa khoảng 18 tấn cà phê nông sản các loại như cà phê nhàu, cà phê khoai môn, cà phê xoài, cà phê muối… sẽ cập bến tại Úc khoảng 18 ngày sau đó. Ngoài ra, đơn vị cũng đang khẩn trương làm 1 container đi vào thị trường Mỹ ngay trong tháng Giêng.

“Đây là những đơn hàng chúng tôi đã ký kết được cuối năm 2023 và đầu năm 2024, sau đó xuất khẩu ngay sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán. Hiện nay, công nhân đã trở lại nhà xưởng, bắt tay vào hoàn thành đơn hàng để kịp tiến độ giao hàng. Năm 2024 Meet More sẽ tập trung khai thác thị trường Trung Quốc. Những tín hiệu tích cực đầu năm mới là động lực để công ty có thêm tinh thần, quyết tâm cho một năm kinh doanh nhiều thắng lợi” - ông Luận chia sẻ.

Trước đó, trong đêm giao thừa 9/2 (30 Tết), tại Tân cảng Cát Lái (TP. Hồ Chí Minh), Tổng công ty Tân cảng Sài Gòn phát lệnh làm hàng đầu xuân Giáp Thìn 2024. Trong đó, lô hàng xuất khẩu được xếp trên tàu Uni Perfect của hãng tàu Ever Green tải trọng 19.308 tấn, sức chở gần 1.618 TEU. Lô hàng trên là sản phẩm linh kiện điện tử - mặt hàng chủ lực góp phần đưa kim ngạch xuất khẩu của TP. Hồ Chí Minh năm vừa qua đạt hơn 42 tỷ USD.

Dự báo tình hình của năm 2024 sẽ còn khó khăn thách thức bởi những biến động phức tạp, khó lường của kinh tế, chính trị thế giới. Mặt khác, ngành Công thương vừa phải phấn đấu đạt được mục tiêu mà Đảng và Nhà nước giao, vừa phải tập trung khắc phục những hạn chế, yếu kém đã được chỉ ra bởi các cơ quan chức năng. Theo đó để đạt được các mục tiêu đề ra, trước hết, ngành Công thương các địa phương cần bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công thương, nhất là Nghị quyết 01, 02 của Chính phủ và Chương trình hành động của Bộ Công thương về nhưng nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2024 để triển khai thực hiện có hiệu quả.

Bên cạnh đó, cần phát động và tổ chức phong trào thi đua sản xuất kinh doanh trong các doanh nghiệp. Tập trung cao độ việc rà soát các kiến nghị nhằm kịp thời tháo gỡ khó khăn vướng mắc theo thẩm quyền, đối với những kiến nghị vượt thẩm quyền thì phải khẩn trương tổng hợp vướng mắc để báo cáo cấp trên chỉ đạo giải quyết nhằm dỗ trợ doanh nghiệp phát triển sản xuất kinh doanh.

Đồng thời, tập trung triển khai thực hiện Đề án cơ cấu lại ngành Công Thương theo hướng đẩy mạnh Khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; các Quy hoạch ngành, quốc gia nhất là trong lĩnh vực năng lượng và khoáng sản; Quy hoạch ngành địa phương, Quy hoạch vùng nhằm tạo dư địa phát triển mới, chủ động nguồn cung nguyên liệu.

Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên Bộ trưởng, các địa phương cần chú trọng thực hiện nhiệm vụ bảo đảm cung ứng xăng dầu, điện cho sản xuất, kinh doanh và đời sống sinh hoạt của người dân; hướng dẫn và giúp đỡ doanh nghiệp, người sản xuất khai thác hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do mà nước ta là thành viên. Tập trung chỉ đạo sản xuất và chuyển mạnh sang xuất khẩu chính ngạch. Cùng với đó, phối hợp làm tốt công tác quản lý thị trường, đấu tranh với hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng… và tập trung phát triển thị trường trong nước.

Từ thực tế hoạt động, ngành Công thương các địa phương cũng cần khẩn trương tập hợp các kiến nghị của doanh nghiệp, người sản xuất và đề xuất các giải pháp về cơ chế chính sách để gửi tới cấp có thẩm quyền nhằm tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các doanh nghiệp, cho phát triển kinh tế, tạo đột phá, giải phóng các nguồn lực trong xã hội và các địa phương. Đồng thời khuyến khích, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trong nước, góp phần nâng cao tính độc lập, tự cường của nền kinh tế.