Những điểm nhấn nổi bật của Luật Đất đai mới

Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) mới đây đã có văn bản hoan nghênh việc Quốc hội thông qua Luật Đất đai (sửa đổi), với nhiều điểm nhấn nổi bật như bỏ khung giá đất, ban hành bảng giá đất hàng năm, bảo đảm lợi ích của người bị thu hồi đất...

Nhà nước có trách nhiệm cấp "sổ đỏ" cho người sử dụng đất

Cụ thể, theo HoREA, Luật Đất đai 2024 đã cho phép mở rộng “hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp của cá nhân đối với mỗi loại đất” tại khoản 1 Điều 177 và các quy định về “tập trung đất nông nghiệp”, “tích tụ đất nông nghiệp” tại Điều 177, Điều 192.

Những quy định này “sẽ tạo điều kiện sử dụng đất nông nghiệp hiệu quả hơn để cho ngành Nông nghiệp ngày càng phát triển, nông dân ngày càng giàu có và bộ mặt nông thôn ngày càng đổi mới, sẽ tác động tích cực đến cả nền kinh tế và thị trường bất động sản trong quá trình đô thị hóa và phát triển các khu dân cư nông thôn, làm tăng nhu cầu tạo lập nhà ở của người dân nông thôn, nhất là các nông dân tỷ phú” - văn bản của hiệp hội nhận định.

Những điểm nhấn nổi bật của Luật Đất đai mới
Ảnh: T.L

Điểm nhấn nổi bật thứ 2 là Điều 138 tiếp tục quy định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ), quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đối với trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất mà không vi phạm pháp luật về đất đai, không thuộc trường hợp đất được giao không đúng thẩm quyền:

Đặc biệt là tại khoản 9 Điều 138 Luật Đất đai 2024 đã bổ sung quy định “có tính đổi mới” về trách nhiệm của Nhà nước phải cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tất cả “người sử dụng đất”, theo yêu cầu hoặc cả trường hợp không có yêu cầu.

Theo HoREA, đây là thay đổi rất lớn, rất căn bản trong công tác quản lý nhà nước. Bởi lẽ Điều 101 Luật Đất đai 2013 đã quy định “cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất mà không có giấy tờ về quyền sử dụng đất”. Tuy nhiên, luật cũ chưa quy định “Nhà nước có trách nhiệm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cho các trường hợp đã đăng ký và đủ điều kiện theo quy định tại điều này”.

Điều này có nghĩa là cơ quan nhà nước có thẩm quyền chỉ thực hiện cấp giấy chứng nhận khi người sử dụng đất có yêu cầu, có đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận. Do đó, có thể nói “trước” Luật Đất đai 2024 thì Nhà nước chưa coi việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất cho hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất là trách nhiệm của cơ quan nhà nước, dẫn đến thực tế là không có địa phương nào có thể hoàn thành được 100% công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Bỏ khung giá đất, bảng giá đất xây dựng hàng năm

Hiệp hội cũng bày tỏ hoan nghênh Điều 79 Luật Đất đai 2024 quy định cụ thể 31 trường hợp Nhà nước “thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng” và tại khoản 32 Điều 79 còn quy định “32. Trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án, công trình vì lợi ích quốc gia, công cộng không thuộc các trường hợp quy định từ khoản 1 đến khoản 31 của điều này thì Quốc hội sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất của điều này” đảm bảo được tính công khai, minh bạch, dễ giám sát và khắc phục được tình trạng có một số trường hợp địa phương thu hồi đất tràn lan như đã xảy ra trước đây.

Đồng thời, Chương VII Luật Đất đai 2024 đã quy định chặt chẽ về công tác “bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất” để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người có đất bị thu hồi.

Điểm nhấn thứ 4 là Luật Đất đai 2024 đã bỏ “khung giá đất” và quy định “bảng giá đất” tại Điều 159. Theo đó, “bảng giá đất” được xây dựng hàng năm và “bảng giá đất lần đầu” được công bố và áp dụng từ ngày 1/1/2026 và được điều chỉnh từ ngày 1/1 của năm tiếp theo sẽ giúp cho “bảng giá đất” tiệm cận giá đất thị trường.

Thứ 5, theo HoREA, là Luật Đất đai 2024 đã bổ sung Chương VIII về “phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất”. “Nếu thực hiện được các nguyên tắc như quy định tại luật thì tổ chức phát triển quỹ đất của Nhà nước sẽ trở thành nhà cung cấp quỹ đất lớn nhất trên “thị trường sơ cấp đất đai” phục vụ đầu tư phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, thông qua việc thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất thì toàn bộ “địa tô chênh lệch” sẽ thu vào ngân sách nhà nước để phục vụ lợi ích công cộng, sẽ được sự ủng hộ, đồng thuận của người có đất bị thu hồi và xã hội” - hiệp hội nhận định.

Đảm bảo lợi ích chính đáng của người có đất bị thu hồi

Thứ 6, Chương IX Luật Đất đai 2024 đã quy định cụ thể việc “giao đất, cho thuê đất thông qua đấu giá quyền sử dụng đất” (Điều 125) đối với “đất sạch” do Nhà nước tạo lập, hoặc “giao đất, cho thuê đất thông qua đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất” (Điều 126) đối với “đất chưa giải phóng mặt bằng” đã bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với quy định của Chương VIII về “phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất”.

Trong đó, Điều 126 đã quy định cơ chế thực hiện “đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư” đối với đất chưa giải phóng mặt bằng và quy định “nhà đầu tư trúng đấu thầu có trách nhiệm ứng vốn để thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền”…

Những nội dung này đảm bảo được lợi ích hợp pháp, chính đáng của người sử dụng đất bị thu hồi đất được bồi thường theo đúng giá thị trường, được bố trí tái định cư theo hướng ưu tiên được tái định cư tại chỗ, không còn xảy ra tình trạng nhà đầu tư được ai đó “chống lưng” để “mua rẻ” đất của dân.

Đồng thời, đảm bảo được lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư biết rõ chi phí và thời gian thực hiện hoàn thành bồi thường giải phóng mặt bằng và được giao đất để thực hiện dự án, không còn xảy ra tình trạng “đầu nậu” núp bóng sau lưng “chủ đất” gây khó dễ cho nhà đầu tư.

Hơn nữa, toàn bộ “địa tô chênh lệch” được thu vào ngân sách nhà nước để phục vụ lợi ích công cộng thì sẽ được sự ủng hộ, đồng thuận của người có đất bị thu hồi và xã hội.

Ở điểm nhấn thứ 7, hiệp hội nhận định Điều 127 Luật Đất đai 2024 quy định rất thông thoáng việc “sử dụng đất để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất” hoặc “đang có quyền sử dụng đất” đối với hầu hết các dự án phát triển kinh tế - xã hội bao gồm cả dự án nhà ở xã hội, chỉ trừ một số hạn chế đối với dự án nhà ở thương mại theo điểm b khoản 1 Điều 127.

Thứ 8, HoRER rất hoan nghênh Điều 30 Luật Đất đai 2024 quy định người sử dụng đất có “quyền lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất”, hoặc “trả tiền thuê đất hàng năm” hoặc “trả tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê”. Điểm b khoản 1 Điều 34 Luật Đất đai 2024 cũng cho phép tổ chức được Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm có quyền “thế chấp tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất”.

Điều này sẽ “khuyến khích” người sử dụng đất lựa chọn phương thức “Nhà nước cho thuê đất thu tiền hằng năm” phù hợp với chủ trương của Nghị quyết 18-NQ/TW, do nhà đầu tư đã có quyền “thế chấp tài sản thuộc sở hữu của mình gắn liền với đất tại các tổ chức tín dụng” để được tiếp cận tín dụng thuận lợi hơn.

Hoàng Yến

Tin cùng chuyên mục

Tháng 8/2024, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị chức năng đã thực hiện 6.863 cuộc thanh tra, kiểm tra

Tháng 8/2024, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị chức năng đã thực hiện 6.863 cuộc thanh tra, kiểm tra

Trong tháng 8/2024, Thanh tra Bộ Tài chính và các đơn vị có chức năng thanh tra chuyên ngành thuộc Bộ đã thực hiện 6.863 cuộc thanh tra, kiểm tra có chất lượng; chú trọng đến những lĩnh vực có khả năng xảy ra gian lận làm thất thu ngân sách. Số tiền đã thu nộp ngân sách đạt hơn 1.307 tỷ đồng.
Bổ sung quy định về lập Quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn ngân sách giúp thu hút nhà đầu tư chiến lược

Bổ sung quy định về lập Quỹ hỗ trợ đầu tư từ nguồn ngân sách giúp thu hút nhà đầu tư chiến lược

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) đang xây dựng dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư, Luật đầu tư theo phương thức đối tác công tư và Luật Đấu thầu. Tại dự án Luật đã bổ sung quy định Chính phủ thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước và các nguồn thu hợp pháp khác nhằm giúp thu hút nhà đầu tư chiến lược, tập đoàn đa quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp trong nước ở một số ngành ưu đãi đầu tư.
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt 14,15 tỷ USD trong 8 tháng

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt 14,15 tỷ USD trong 8 tháng

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) thực hiện tại Việt Nam 8 tháng ước đạt 14,15 tỷ USD, tăng 8,0% so với cùng kỳ năm trước, là mức cao nhất của 8 tháng trong 5 năm qua. Tổng vốn đầu tư nước ngoài đăng ký vào Việt Nam đạt 20,52 tỷ USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm trước.
Chính thức giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước

Chính thức giảm 50% lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước

Chính phủ ban hành Nghị định số 109/2024/NĐ-CP quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô, rơ moóc hoặc sơ mi rơ moóc được kéo bởi ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô được sản xuất, lắp ráp trong nước.
Thu ngân sách nhà nước 8 tháng đạt hơn 1.335 nghìn tỷ đồng

Thu ngân sách nhà nước 8 tháng đạt hơn 1.335 nghìn tỷ đồng

Thông tin mới phát đi, Bộ Tài chính cho biết, lũy kế 8 tháng đầu năm 2024, thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.335,6 nghìn tỷ đồng, bằng 78,5% dự toán, tăng 17,8% so cùng kỳ năm 2023.

Tin khác

8 tháng, giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp hơn cùng kỳ

8 tháng, giải ngân vốn đầu tư công vẫn thấp hơn cùng kỳ

Dự kiến hết tháng 8, cả nước giải ngân vốn đầu tư công kế hoạch năm 2024 được 274.501 tỷ đồng, đạt 37,01% kế hoạch; đạt 40,49% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. So với cùng kỳ năm 2023, tỷ lệ giải ngân đang thấp hơn 2%.
Còn 13.771,7 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ

Còn 13.771,7 tỷ đồng vốn đầu tư công chưa được phân bổ

Báo cáo về tình hình phân bổ chi tiết vốn đầu tư công năm 2024, Bộ Tài chính cho biết, vẫn còn 13.771,7 tỷ đồng vốn đầu tư công của 19 bộ và 21 địa phương chưa phân bổ hết hoặc chưa phân bổ.
WB: Kinh tế Việt Nam dự báo tăng trưởng 6,1% năm 2024

WB: Kinh tế Việt Nam dự báo tăng trưởng 6,1% năm 2024

Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam đã tổ chức buổi họp báo với chủ đề "Vươn tới tầm cao mới". Sự kiện có sự tham gia của ông Andrea Coppola - Chuyên gia Kinh tế trưởng kiêm Quản lý chương trình của WB tại Việt Nam, Cambodia và Lào, cùng với bà Dorsati Madani - Chuyên gia Kinh tế cấp cao, ông Ketut Kusuma - Chuyên gia cấp cao về khu vực tài chính và ông Sebastian Eckardt - Trưởng ban Kinh tế vĩ mô, Thương mại và Đầu tư khu vực Đông Á Thái Bình Dương.
Luật Đầu tư công: Sửa đổi nhiều nội dung quan trọng, sát thực tế

Luật Đầu tư công: Sửa đổi nhiều nội dung quan trọng, sát thực tế

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) vừa có tờ trình Chính phủ báo cáo đề nghị xây dựng dự án Luật Đầu tư công sửa đổi. Dự kiến sẽ có nhiều nội dung mới quan trọng như cho phép sử dụng chi thường xuyên và các nguồn vốn hợp pháp khác để chuẩn bị đầu tư dự án; cho phép tách giải phóng mặt bằng thành dự án độc lập với tất cả các nhóm dự án; nâng quy mô vốn đầu tư công với dự án quan trọng quốc gia từ 30.000 tỷ đồng trở lên…
Tính đến 15/8/2024, Việt Nam xuất siêu gần 15,5 tỷ USD

Tính đến 15/8/2024, Việt Nam xuất siêu gần 15,5 tỷ USD

Tính đến 15/8/2024, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước đã đạt 473,33 tỷ USD. Nước ta đã xuất siêu 15,49 tỷ USD.
Hoa Kỳ nhập khẩu 66,4 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam

Hoa Kỳ nhập khẩu 66,4 tỷ USD hàng hóa từ Việt Nam

Theo thống kê của Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất khẩu hàng hóa trong 7 tháng năm 2024 đạt 227,49 tỷ USD. Trong nhóm các thị trường xuất khẩu chính, Hoa Kỳ vẫn dẫn đầu.
Sửa luật để gỡ vướng cho đầu tư công

Sửa luật để gỡ vướng cho đầu tư công

Tại buổi làm việc với các thành viên ban soạn thảo của 2 dự án luật liên quan đến lĩnh vực đầu tư vào chiều ngày 20/8, Bộ trưởng bộ kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh: "Làm luật lần này chúng ta coi như một cuộc cách mạng thật sự, đổi mới và cải cách về thể chế. Chúng ta cần thay đổi tư duy, thay đổi tầm nhìn, thay đổi phương thức quản lý, quản trị quốc gia”.
Dự kiến mức thu lệ phí khi cấp, đổi lại thẻ căn cước

Dự kiến mức thu lệ phí khi cấp, đổi lại thẻ căn cước

Dự kiến mức thu lệ phí khi công dân cấp đổi từ căn cước công dân sang thẻ căn cước là 30.000 đồng/thẻ căn cước.
Trung Quốc cấp C/O theo phiên bản mới từ 1/9/2024

Trung Quốc cấp C/O theo phiên bản mới từ 1/9/2024

Hệ thống cấp C/O của Hội đồng xúc tiến thương mại Trung Quốc (CCPIT) sẽ thay đổi từ ngày 1/9/2024.
7 tháng, xuất nhập khẩu của cả nước đạt 440,45 tỷ USD, tăng 17,2%

7 tháng, xuất nhập khẩu của cả nước đạt 440,45 tỷ USD, tăng 17,2%

Số liệu thống kê vừa được Tổng cục Hải quan công bố chiều 15/8 cho thấy, tổng trị giá xuất nhập khẩu của cả nước 7 tháng năm 2024 đạt 440,45 tỷ USD, tăng 17,2%.
Xem thêm
Phiên bản di động