Bên cạnh đó, Nghị quyết số 23/2021/QH15 của Quốc hội nêu rõ, giai đoạn 2021-2025 thu từ nguồn cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước theo kế hoạch là 248.000 tỷ đồng (ngân sách trung ương 200.000 tỷ đồng; ngân sách địa phương 48.000 tỷ đồng). Trên cơ sở đó, Thủ tướng Chính phủ đã giao kế hoạch thu hồi vốn nhà nước tại một số tổ chức kinh tế do Trung ương quản lý cụ thể từng năm, trong đó năm 2024 là 4.000 tỷ đồng (Quyết định số 1600/QĐ-TTg ngày 10/12/2023).

Thực hiện theo kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, trong năm 2023 và tháng 1/2024, các đơn vị tiếp tục triển khai công tác cổ phần hóa, song đến nay chưa có DN nào được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa.

Về kết quả thoái vốn, Cục Tài chính DN cho biết, trong năm 2023, thoái vốn nhà nước tại 05 DN (trong đó 04 DN theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg, 01 DN theo Thông báo số 281/TB-VPCP) với giá trị 11,65 tỷ đồng, thu về 22,68 tỷ đồng; các tập đoàn, tổng công ty, DNNN đã thoái vốn tại 07 DN với giá trị là 53,5 tỷ đồng thu về 206,3 tỷ đồng.

Tháng 1/2024, các đơn vị tiếp tục triển khai các công tác phục vụ thoái vốn theo kế hoạch sắp xếp lại DNNN, DN có vốn nhà nước giai đoạn 2022-2025 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022.

Theo Cục Tài chính DN, qua quá trình theo dõi, tổng hợp báo cáo, trên cơ sở báo cáo của các cơ quan, đơn vị, thấy rằng giai đoạn vừa qua tiến độ cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN chậm, không đạt kế hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ giao, xuất phát từ một số nguyên nhân phát sinh trong quá trình lập kế hoạch, tổ chức thực hiện. Cụ thể, việc phê duyệt phương án cổ phần hóa, phương án thoái vốn chậm, việc xử lý các tồn tại về tài chính, sắp xếp các cơ sở nhà, đất theo pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công còn kéo dài.

Đồng thời, nhận thức và tổ chức thực hiện của một số cơ quan đại diện chủ sở hữu và người đứng đầu DN còn chưa cao, chưa quyết liệt trong tổ chức triển khai thực hiện. Tuy nhiên, công tác thanh tra, kiểm tra thời gian qua chưa có chế tài xử lý trong việc xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu DNNN, cơ quan đại diện chủ sở hữu, cơ quan quản lý nhà nước trong việc chậm thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN.

Để xử lý các khó khăn, vướng mắc của các đơn vị phát sinh trong quá trình triển khai cổ phần hóa, thoái vốn, thời gian tới, các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty, DNNN theo chức năng, nhiệm vụ được giao cần tiếp tục đẩy mạnh công tác chuẩn bị, hoàn thiện các thủ tục cần thiết phục vụ triển khai cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN; nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đẩy nhanh tiến độ tổ chức triển khai thực hiện cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN.

Các cơ quan đại diện chủ sở hữu cần đánh giá thận trọng để xây dựng, lập kế hoạch, phương án cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN và tổ chức triển khai thực hiện đảm bảo phù hợp, khả thi, đảm bảo không thất thoát, mất vốn, tài sản của Nhà nước; đôn đốc các DN trực tiếp quản lý, sử dụng nhà đất kê khai báo cáo, lập phương án sắp xếp lại các cơ sở nhà, đất theo quy định để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt theo thẩm quyền.

Đặc biệt, cần xử lý nghiêm trường hợp làm chậm, vi phạm quy định về cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại DN. Xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan, nhất là người đứng đầu trong công tác sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN, thực hiện các nhiệm vụ, công việc liên quan; coi việc thực hiện nhiệm vụ và kết quả thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn, cơ cấu lại DNNN là một tiêu chí đánh giá các cơ quan, đơn vị tập thể, cá nhân liên quan./.