Doanh nghiệp FDI sẽ nộp bổ sung 14.600 tỷ đồng khi áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc đã trình bày trước Quốc hội tờ trình của Chính phủ về dự thảo nghị quyết của Quốc hội về việc áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế và thuế tối thiểu toàn cầu.
Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu mở ra các cơ hội mới cho Việt Nam
Cần nghiên cứu kỹ áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu để không ảnh hưởng tới thu hút đầu tư của Việt Nam. Ảnh: TL

Tạo niềm tin cho nhà đầu tư vào môi trường pháp lý

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, thuế tối thiểu toàn cầu (TTTC) không phải là điều ước quốc tế, không phải là cam kết quốc tế, không bắt buộc các quốc gia phải áp dụng. Tuy nhiên, nếu Việt Nam không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng thuế TTTC, có quyền thu thuế bổ sung đối với các doanh nghiệp tại Việt Nam (nếu thuộc đối tượng áp dụng) mà được hưởng mức thuế suất thực tế thấp hơn mức tối thiểu toàn cầu 15%, đặc biệt là các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Hiện các nước có vốn đầu tư ra nước ngoài về cơ bản sẽ áp dụng thuế TTTC từ năm 2024, để thu thêm phần chênh lệch từ mức thuế thực tế so với thuế TTTC (15%), trong đó có các đối tác có số vốn đầu tư lớn vào Việt Nam như Hàn Quốc, Nhật Bản, Hồng Kông, Singapore....

Trước bối cảnh nêu trên, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, Việt Nam cần khẳng định áp dụng thuế TTTC. Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, việc ban hành chính sách thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu tại Việt Nam là phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước.

Bên cạnh đó, việc áp dụng các quy định về thuế TTTC mang lại cho Việt Nam những cơ hội mới, cụ thể như: tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ phần thu thuế bổ sung, tăng cường hội nhập quốc tế, giảm thiểu hiện tượng trốn thuế, tránh thuế, chuyển giá, chuyển lợi nhuận.

Tại báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách (UBTCNS) Lê Quang Mạnh trình bày, đa số ý kiến trong UBTCNS cho rằng, cần thiết phải ban hành một văn bản pháp luật để tạo cơ sở pháp lý cho các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài thuộc diện điều chỉnh của thuế TTTC có thể kê khai thuế TNDN bổ sung tại Việt Nam, thay vì để họ nộp khoản thuế bổ sung này tại nước mẹ.

Mặt khác, việc sớm ban hành nghị quyết sẽ thể hiện rõ quyết tâm của Việt Nam trong việc thực hiện thuế TTTC từ 1/1/2024, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư về môi trường pháp lý tại Việt Nam.

Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu mở ra các cơ hội mới cho Việt Nam
Khu liên hợp công nghiệp tại Bình Dương thu hút nhiều doanh nghiệp FDI. Ảnh: CTV

Hệ thống ưu đãi thuế không còn phù hợp

Ước tính 122 tập đoàn nộp thuế bổ sung khoảng 14.600 tỷ đồng

Báo cáo đánh giá tác động của Chính phủ đã tính toán dựa trên số liệu quyết toán thuế TNDN năm 2022 và dự kiến có khoảng 122 tập đoàn đầu tư nước ngoài sẽ thuộc diện điều chỉnh của nghị quyết với tổng số thuế TNDN nộp bổ sung là 14.600 tỷ đồng.

Đối với các tập đoàn trong nước, báo cáo của Chính phủ dự kiến có 6 tập đoàn sẽ thuộc diện điều chỉnh của nghị quyết và dự kiến số thuế TNDN bổ sung có thể thu từ các khoản đầu tư ra nước ngoài của các tập đoàn này là khoảng 73 tỷ đồng (trong trường hợp các nước nhận đầu tư không áp dụng thuế TTTC).

Cũng theo báo cáo thẩm tra, trong bối cảnh và xu thế mới về thực hiện thuế TTTC, việc tiếp tục duy trì hệ thống ưu đãi thuế TNDN hiện hành là không phù hợp và không còn có tác dụng trên thực tế, trong khi chi phí về miễn giảm thuế làm giảm thu ngân sách hàng năm hàng chục nghìn tỷ đồng. Do đó, các chuyên gia đều cho rằng, việc thực hiện thuế TTTC mở ra cơ hội để Việt Nam tiến hành rà soát, đánh giá lại hiệu quả của hệ thống ưu đãi thuế hiện hành. Theo cơ quan thẩm tra, cần nghiên cứu thay thế chính sách ưu đãi hiện hành dựa trên lợi nhuận (thông qua việc miễn, giảm thuế) bằng các biện pháp ưu đãi dựa trên chi phí một cách phù hợp.

Sau khi nghe các báo cáo, Quốc hội đã tiến hành thảo luận tại tổ về nội dung này. Đánh giá chung, các đại biểu đều thống nhất với sự cần thiết ban hành nghị quyết về áp dụng các quy định của thuế TTTC để đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của Việt Nam.

Bên cạnh việc nhấn mạnh ban hành chính sách về thuế TTTC là hết sức cần thiết, đại biểu Thích Đức Thiện (Bình Định) cũng đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu để vừa đảm bảo lợi ích về thuế, nhưng cũng phải đảm bảo môi trường đầu tư nước ngoài ở Việt Nam. Khi thu thuế TNDN bổ sung nên có ưu tiên trở lại cho các tập đoàn, không phải bằng thuế mà bằng chính sách hướng theo mục tiêu Chính phủ đã và đang tập trung.

“Vừa qua trong chuyến công tác của Thủ tướng đi Mỹ, nhiều tập đoàn lớn muốn vào Việt Nam, nếu chúng ta không giải quyết nhanh thì có thể không đón được 'đại bàng'” - đại biểu nói.

Quyền lợi của nhà đầu tư khi ban hành thuế TNDN bổ sung cũng là điều đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) quan tâm. Cơ bản đồng tình với các nội dung dự thảo nghị quyết và khẳng định việc ban hành quy định về thuế TTTC là rất cần thiết, song đại biểu cũng băn khoăn việc ảnh hưởng đến quyền lợi nhà đầu tư.

Đại biểu đề xuất thể hiện được trong nghị quyết là khi thu bổ sung thuế TNDN thì sẽ có chính sách ưu đãi khác để hỗ trợ nhà đầu tư giảm chi phí đầu vào. “Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) mong muốn ưu đãi để giảm chi phí đầu vào chứ không phải bằng thuế, nên trong nghị quyết này cần thể hiện tinh thần đó” - đại biểu đề nghị.

Đại biểu Tạ Thị Yên (Bình Định):

Nghiên cứu các giải pháp phi kinh tế để thu hút dòng vốn đầu tư

Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu mở ra các cơ hội mới cho Việt Nam

Thuế TTTC không mâu thuẫn với quy định về bảo hộ đầu tư với các quy định về đối xử quốc gia, đối xử tối huệ quốc, đối xử đầu tư, bồi thường thiệt hại, trưng dụng, chuyển tiền và thế quyền của các hiệp định thương mại tự do, hiệp định bảo hộ đầu tư mà Việt Nam đã ký kết.

Vì vậy, Quốc hội cần ban hành nghị quyết quy định về việc áp dụng thuế TNDN bổ sung theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu. Điều này cũng phù hợp với chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước trong cơ cấu lại NSNN, hạn chế tránh thuế, chuyển giá.

Đề nghị sau khi áp dụng thuế TNDN bổ sung, Bộ Tài chính cần có đánh giá tác động của chính sách thuế TNDN bổ sung với NSNN, để từ đó cân đối lại NSNN trung hạn 5 năm 2021-2025.

Để tiếp tục thu hút dòng vốn FDI, hy vọng rằng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương sẽ tìm ra được những đòn bẩy kinh tế mới, kể cả các ưu đãi khác hoặc có những giải pháp phi kinh tế mới tương xứng, hữu hiệu, toàn diện, phát huy lợi thế so sánh, cải thiện môi trường đầu tư...

Đại biểu Vũ Tuấn Anh (Phú Thọ):

Nếu không áp dụng, Việt Nam sẽ mất khoản thu thuế lớn

Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu mở ra các cơ hội mới cho Việt Nam

Việc áp thuế TNDN bổ sung theo quy định thuế TTTC là cần thiết, do Việt Nam không thu thuế này thì các nước khác cũng thu.

Bản chất của thuế TTTC là với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tại Việt Nam đang được hưởng thuế suất ưu đãi dưới mức tối thiểu toàn cầu là 15%, họ sẽ phải nộp thêm khoản thuế bổ sung để đủ mức 15% theo quy định của OECD.

Do đó, đề nghị đi kèm với cơ chế áp thuế TTTC, cần nghiên cứu thêm chính sách hỗ trợ trở lại để doanh nghiệp nước ngoài yên tâm đầu tư. Các chính sách này hiện chưa được Chính phủ nghiên cứu, trình Quốc hội.

Tuy nhiên, việc lấy trực tiếp khoản thu thêm để hỗ trợ doanh nghiệp là không khả thi, sẽ vi phạm quy định của OECD. Đây là vấn đề khó. Do đó, đại biểu cho rằng cần nghiên cứu kỹ để không ảnh hưởng đầu tư, thu hút đầu tư của Việt Nam, vừa đảm bảo giữ chân nhà đầu tư cũ và khuyến khích nhà đầu tư mới rót vốn.

H. Yến

Tin cùng chuyên mục

Nhiều quy định mới về trình tự, thủ tục đấu giá tài sản

Nhiều quy định mới về trình tự, thủ tục đấu giá tài sản

Theo Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi, việc sửa đổi Luật về đấu giá tài sản là một bước hoàn thiện về thể chế nhằm bảo đảm cho hoạt động đấu giá phát triển ổn định, bền vững, phòng, chống tiêu cực trong hoạt động đấu giá.
Phát huy nguồn lực từ đất công cho phát triển kinh tế - xã hội

Phát huy nguồn lực từ đất công cho phát triển kinh tế - xã hội

Bộ Tài chính lưu ý các bộ, ngành, địa phương một số quy định liên quan đến việc quản lý, sử dụng tài sản công tại Luật Đất đai năm 2024 nhằm giúp các quy định này được thực hiện thông suốt, hiệu quả ngay từ khi Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8 tới đây.
Sửa đổi hướng dẫn giao dịch điện tử lĩnh vực thuế

Sửa đổi hướng dẫn giao dịch điện tử lĩnh vực thuế

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 46/2024/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 19/2021/TT-BTC hướng dẫn giao dịch điện tử trong lĩnh vực thuế.
Hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2025

Hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước năm 2025

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 49/2024/TT-BTC quy định về hướng dẫn xây dựng dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2025 và kế hoạch tài chính – ngân sách nhà nước 3 năm 2025 - 2027.
Khai thác hiệu quả tài sản công giúp phát huy nguồn lực cho nền kinh tế

Khai thác hiệu quả tài sản công giúp phát huy nguồn lực cho nền kinh tế

Trong 6 tháng đầu năm, công tác quản lý, sử dụng tài sản công (TSC) của cả nước đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần quản lý, khai thác hiệu quả nguồn lực của loại tài sản này, giúp nâng cao hiệu quả của việc khai thác, sử dụng và phát huy các nguồn lực của nền kinh tế.

Tin khác

6 tháng cuối năm, điều hành thu, chi ngân sách linh hoạt, chặt chẽ, chủ động

6 tháng cuối năm, điều hành thu, chi ngân sách linh hoạt, chặt chẽ, chủ động

Để đảm bảo nguồn lực thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, các sở tài chính địa phương đều khẳng định, trong 6 tháng cuối năm quyết tâm triển khai các biện pháp điều hành thu, chi ngân sách linh hoạt, chặt chẽ, chủ động, bám sát dự toán.
Ngành Thuế: 54 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ

Ngành Thuế: 54 địa phương có tăng trưởng thu so với cùng kỳ

Theo Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Đặng Ngọc Minh, trong 6 tháng đầu năm, tổng số thu ngân sách do cơ quan Thuế quản lý đạt 865.350 tỷ đồng, bằng 58,2% dự toán, tăng 15,3% so với cùng kỳ.
Đốc thúc tăng tốc giải ngân các dự án đầu tư công

Đốc thúc tăng tốc giải ngân các dự án đầu tư công

Giải ngân vốn đầu tư công của cả nước đang có dấu hiệu chậm lại, trong khi mục tiêu Chính phủ đặt ra là phải giải ngân được trên 95% kế hoạch vốn năm 2024. Đây là thách thức lớn cho những tháng còn lại của năm. Sốt ruột trước tiến độ giải ngân “rùa bò” hiện nay, Thủ tướng Chính phủ vừa “nhắc nhở” các bộ, ngành, địa phương tập trung thực hiện các giải pháp để nâng cao tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2024.
6 tháng đầu năm, ngành Thuế thu ngân sách vượt 15,3% so với cùng kỳ

6 tháng đầu năm, ngành Thuế thu ngân sách vượt 15,3% so với cùng kỳ

6 tháng đầu năm 2024, nguồn thu ngân sách do ngành Thuế quản lý ước đạt 865.350 tỷ đồng, bằng 58,2% so với dự toán pháp lệnh, vượt 15,3% so với cùng kỳ.
Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh: Thu ngân sách 6 tháng đầu năm tăng 25,6%

Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh: Thu ngân sách 6 tháng đầu năm tăng 25,6%

Để hoàn thành nhiệm vụ thu ngân sách năm 2024 ở mức cao nhất, trong 6 tháng cuối năm, Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh sẽ triển khai nhiều nhóm giải pháp thu thường xuyên, trong đó đặc biệt chú ý đến công tác hỗ trợ doanh nghiệp và khai thác tốt các nguồn thu còn dư địa, cụ thể như nguồn thu từ đất.
36 khoản phí, lệ phí tiếp tục được giảm từ 10 - 50%

36 khoản phí, lệ phí tiếp tục được giảm từ 10 - 50%

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 43/TT-BTC ngày 28/6/2024 quy định mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm tiếp tục tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2024

Tiếp tục giảm 2% thuế giá trị gia tăng đến hết năm 2024

Tại Nghị quyết Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV vừa được Quốc hội thông qua vào phiên bế mạc, Quốc hội đã quyết định tiếp tục giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với một số nhóm hàng hoá, dịch vụ đến hết năm 2024.
Sửa đổi đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Sửa đổi đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt

Theo Bộ Tài chính, dự thảo Luật thuế Tiêu thụ đặc biệt đã có nhiều sửa đổi về đối tượng chịu thuế.
Công khai giải ngân các công trình, dự án quan trọng quốc gia

Công khai giải ngân các công trình, dự án quan trọng quốc gia

Bộ Tài chính vừa có văn bản số 6503/BT-ĐT công khai giải ngân các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải, dự án giao thông liên vùng do địa phương quản lý, các dự án sạt lở sông biển sử dụng dự phòng ngân sách trung ương (NSTW) năm 2023.
Thu về 4.100 tỷ đồng tiền công đức trong năm 2023

Thu về 4.100 tỷ đồng tiền công đức trong năm 2023

Bộ Tài chính vừa có báo cáo kết quả kiểm tra tổng thể việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa trên phạm vi toàn quốc năm 2023.
Xem thêm
Phiên bản di động