Lạm phát bình quân năm 2023 của Việt Nam ước đạt 3,5%. Ảnh: TL

Theo báo cáo Cập nhật Kinh tế Đông Á và Thái Bình Dương của Ngân hàng Thế giới (WB) công bố ngày 2/10, tăng trưởng ở các nước đang phát triển tại Đông Á và Thái Bình Dương được dự báo sẽ duy trì ở mức cao là 5% vào năm 2023, nhưng sẽ giảm trong nửa cuối năm và được dự báo còn 4,5% trong năm 2024.

Tăng trưởng của Trung Quốc vào năm 2023 được dự đoán là 5,1% và ở các nước khác trong khu vực là 4,6%. Tăng trưởng giữa các quốc đảo Thái Bình Dương dự kiến sẽ là 5,2%.

Phó Chủ tịch WB khu vực Đông Á và Thái Bình Dương Manuela V. Ferro cho biết: “Khu vực Đông Á và Thái Bình Dương vẫn là một trong những khu vực tăng trưởng nhanh nhất và năng động nhất trên thế giới, ngay cả khi tốc độ tăng trưởng đang chậm lại.

Trong trung hạn, việc duy trì tăng trưởng cao sẽ đòi hỏi cải cách để duy trì khả năng cạnh tranh công nghiệp, đa dạng hóa các đối tác thương mại, giải phóng tiềm năng nâng cao năng suất và tạo việc làm của ngành dịch vụ”.

Nền kinh tế Việt Nam được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 4,7% trong năm 2023 do sức cầu trong nước và bên ngoài yếu đi. GDP và thương mại toàn cầu yếu đi làm suy giảm sức cầu bên ngoài đối với các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, gây ảnh hưởng đến tăng trưởng. Đồng thời, sức cầu trong nước dự kiến vẫn là động lực tăng trưởng chính, mặc dù tốc độ tăng chậm hơn so với năm ngoái.

Lạm phát bình quân trong năm ước đạt 3,5%, do việc tăng lương công chức, sau đó giảm còn 3,0% trong năm 2024 và 2025 với giả định giá cả năng lượng và thương phẩm vẫn ổn định.

Cân đối ngân sách dự kiến có bội chi ở mức 0,7% GDP trong năm 2023 khi chính sách tài khóa vẫn phần nào hỗ trợ cho nền kinh tế, nhưng Chính phủ sẽ quay lại vị thế tài khóa thận trọng hơn trong năm 2024, phù hợp với chiến lược phát triển ngành Tài chính giai đoạn 2021-2030.

Tài khoản vãng lai dự kiến sẽ tiếp tục được cải thiện, nhờ xuất khẩu sẽ phục hồi, số lượt du khách quốc tế tiếp tục tốt và nguồn kiều hối vẫn đứng vững. Mặc dù tăng trưởng chững lại, nhưng tỷ lệ nghèo (theo chuẩn nghèo cho quốc gia thu nhập trung bình thấp) của Việt Nam dự kiến giảm từ 3,2% trong năm 2022 xuống chỉ còn 3,0% trong năm 2023.

Đẩy nhanh đầu tư công để đảm bảo tăng trưởng trong ngắn hạn

Theo các chuyên gia, mặc dù triển vọng của nền kinh tế Việt Nam là lạc quan nhưng triển vọng nêu trên còn phụ thuộc vào một số rủi ro đang gia tăng. Tăng trưởng thấp hơn dự kiến ở các nền kinh tế phát triển và Trung Quốc có thể suy giảm nhu cầu bên ngoài về các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam.

Bên cạnh đó, chính sách tiền tệ bị thắt chặt hơn nữa ở các nền kinh tế lớn và phát triển có thể sẽ lại nhen nhóm gây áp lực tỷ giá cho đồng nội tệ, dẫn đến dòng vốn tháo chạy ra ngoài. Nhìn từ trong nước, những rủi ro và nguy cơ dễ tổn thương về tài chính gia tăng đòi hỏi phải theo dõi sát sao và tiếp tục đổi mới.

Theo đó, các chuyên gia WB khuyến nghị, trong ngắn hạn, chính sách tài khóa nên tiếp tục hỗ trợ cho tổng cầu. Điều quan trọng để đảm bảo tăng trưởng trong ngắn hạn là đẩy nhanh tốc độ triển khai đầu tư công và củng cố lòng tin của người tiêu dùng và các nhà đầu tư.

Ngân sách đầu tư được triển khai đầy đủ, kết hợp với các bước nhằm tháo gỡ ách tắc về thủ tục đầu tư công sẽ nâng đầu tư công lên mức 7,1% GDP trong năm 2023, qua đó sẽ hỗ trợ cho tổng cầu.

Chính sách tiền tệ tiếp tục nới lỏng được cho là phù hợp, nhưng tiếp tục cắt giảm lãi suất sẽ làm gia tăng chênh lệch lãi suất với các thị trường trên toàn cầu, có khả năng gây áp lực đến tỷ giá.

Để giảm nhẹ rủi ro tài chính đang gia tăng, các biện pháp nâng cao tỷ lệ vốn của các ngân hàng và tăng cường khung giám sát ngân hàng là cách để đảm bảo ổn định và khả năng chống chịu của khu vực tài chính.

Ông Aaditya Mattoo - Chuyên gia kinh tế trưởng khu vực Đông Á và Thái Bình Dương của WB cho rằng, Việt Nam là một trong những "người hùng" trong quá trình phục hồi. GDP thực tế dự kiến sẽ tăng trưởng 4,7% trong năm 2023, thấp hơn mức tăng trưởng thời kỳ trước đại dịch, do cầu bên ngoài yếu đi trong khi lực cầu trong nước ở mức vừa phải sẽ ảnh hưởng đến hiệu quả tăng trưởng của Việt Nam. Dự kiến tăng trưởng sẽ phục hồi lên mức 5,5% vào năm 2024.

“Việt Nam là một quốc gia đã thực hiện nhiều cải cách từ trước đến nay và được hưởng lợi rất lớn từ các cải cách nhưng vẫn chưa có những cải cách lớn trong những năm gần đây. Tiếp tục cải cách về đầu tư công, đảm bảo cơ chế phối hợp tốt hơn về quản lý đầu tư công, đồng thời, cần tiếp tục cải cách khu vực dịch vụ là những nội dung mà Việt Nam cần ưu tiên để đảm bảo các mục tiêu tăng trưởng” - ông Aaditya Mattoo lưu ý.