Nền tảng kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được đảm bảo

9 tháng qua, dù còn nhiều khó khăn, nhưng kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn cơ bản được bảo đảm. Tăng trưởng GDP quý III đạt 5,33%, tính chung 9 tháng đạt 4,24%. Chỉ số giá tiêu dùng bình quân 9 tháng tăng 3,16%. Thu ngân sách nhà nước (NSNN) 9 tháng đạt 75,5% dự toán, ước cả năm đạt và phấn đấu vượt dự toán được giao. Trong khi đó, thực hiện miễn, giảm, gia hạn nhiều loại thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất khoảng 75.000 tỷ đồng. Bội chi NSNN và các chỉ tiêu về nợ công được kiểm soát thấp hơn giới hạn và ngưỡng cảnh báo theo Nghị quyết của Quốc hội.

Đại biểu Quốc hội Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh), đại biểu Nguyễn Thị Ngọc Xuân (Bình Dương) và một số đại biểu đánh giá cao kết quả về KT-XH đạt được trong thời gian qua. Theo các đại biểu, mặc dù tình hình Covid-19 chưa có trong tiền lệ lịch sử, bối cảnh khu vực và thế giới có nhiều biến động phức tạp, nhưng nước ta đã từng bước vượt qua khó khăn, phục hồi và phát triển. Nền tảng kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được đảm bảo, thể hiện rất rõ Quốc hội, Chính phủ năng động, kiến tạo, hành động vì lợi ích quốc gia, dân tộc, được cử tri, nhân dân đồng thuận, tín nhiệm cao.

Các đại biểu đánh giá, cân đối NSNN được đảm bảo, nhất là trong bối cảnh thực hiện nhiều nhiệm vụ mới, cấp thiết như phòng, chống dịch Covid-19, triển khai các chính sách miễn, giảm, giãn, hoãn, gia hạn các loại thuế, phí, hỗ trợ người dân, doanh nghiệp, đáp ứng nhu cầu đầu tư phát triển, tích lũy đủ nguồn lực thực hiện cải cách tiền lương. Theo đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum), nửa nhiệm kỳ qua, Quốc hội đã ban hành 37 luật, nghị quyết làm cơ sở cho Chính phủ ban hành khoảng 264 nghị định, Thủ tướng Chính phủ ban hành khoảng 71 quyết định, tạo khung pháp lý thuận lợi cho quá trình sản xuất kinh doanh. Chính phủ đã bình tĩnh, tự tin, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ, chỉ tiêu phát triển KT-XH và đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng.

Đề nghị nới lỏng điều kiện cho vay

Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội bày tỏ lo lắng, đề nghị Chính phủ cần làm rõ nguyên nhân đối với 5/15 chỉ tiêu KT - XH chủ yếu của năm 2023 dự kiến không đạt mục tiêu đề ra. Theo đó, kịch bản 1, tăng trưởng kinh tế cả năm khoảng 5%, quý IV cần tăng 7% (quý IV/2022 tăng 5,92%); kịch bản 2, tăng trưởng kinh tế cả năm khoảng 5,5%, quý IV cần tăng 8,8%. Đây là mục tiêu đòi hỏi nỗ lực rất lớn, đề nghị cân nhắc, dự báo sát tình hình để có giải pháp cụ thể.

Một số đại biểu Quốc hội đề nghị cần đánh giá kỹ hơn về các chỉ tiêu không đạt. Đại biểu Phạm Đình Thanh (Kon Tum) đề nghị Chính phủ chỉ đạo đánh giá kỹ hơn để làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm và đề ra giải pháp phù hợp đối với 5 chỉ tiêu ước cả năm 2023 không đạt mục tiêu đề ra, nhất là chỉ tiêu tốc độ tăng trưởng năng suất lao động xã hội. Chỉ tiêu này đã 3 năm liên tiếp không đạt mục tiêu đề ra. Đồng thời, có giải pháp thiết thực tháo gỡ khó khăn, vướng mắc hiện nay, đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để doanh nghiệp hoạt động hiệu quả.

Đồng tình với 12 nhóm giải pháp chủ yếu Chính phủ đưa ra trong báo cáo trình Quốc hội, đại biểu Nguyễn Ngọc Sơn (Hải Dương) và một số đại biểu đề nghị Chính phủ có giải pháp, lộ trình cụ thể hơn trong thực hiện kế hoạch phát triển KT-XH.

Đại biểu ví dụ, về tăng trưởng tín dụng và nợ xấu nội bảng, tăng trưởng tín dụng đến 11/10/2023 đạt 6,29% so với năm 2022, tỷ lệ nợ xấu nội bảng cao hơn mục tiêu đề ra. Tuy nhiên, báo cáo chưa nêu rõ số tăng trưởng tín dụng từng lĩnh vực là bao nhiêu, trường hợp tăng trưởng tập trung vào bất động sản trong giai đoạn này sẽ kéo theo gia tăng nợ xấu, khi phần cung bất động sản đang dư thừa, thị trường bất động sản đang trầm lắng, niềm tin vào thị trường bất động sản sụt giảm.

Khơi thông nguồn lực cho doanh nghiệp thông qua nới lỏng điều kiện vay vốn, tăng khả năng tiếp cận vốn cho doanh nghiệp được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm. Đại biểu đề nghị Chính phủ cần phân tích, làm rõ vấn đề này, từ đó cân nhắc kỹ lưỡng việc nới lỏng điều kiện cho vay, có các giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn cho sản xuất kinh doanh, thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng, kiểm soát tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro.

Theo đại biểu Dương Văn Phước (Quảng Nam), hiện nay doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt khả năng tiếp cận vốn vay, nhất là các khoản vay trung, dài hạn do điều kiện vay nghiêm ngặt, chỉ tiếp cận các khoản vay ngắn hạn. Doanh nghiệp vay vốn khó khăn, hàng tồn kho lớn, trong khi đơn hàng ít, hàng tồn kho và luân chuyển chậm. Do đó, cần có giải pháp đột phá đề khơi thông nguồn vốn, nới lỏng các điều kiện cho vay vốn, hạ tiêu chuẩn đánh giá để doanh nghiệp có thêm thời gian phục hồi, trả nợ./.