Đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công từ việc tăng cường quản lý và thanh toán
Chưa phân bổ hết nguồn vốn đầu tư được giao
Ông Dương Bá Đức – Vụ trưởng Vụ Đầu tư, Bộ Tài chính cho biết, để đẩy nhanh tiến độ giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2023, Bộ Tài chính đã có các công văn đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương thực hiện phân bổ chi tiết kế hoạch vốn, nhập dự toán trên Tabmis (Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và kho bạc) và thực hiện giải ngân kế hoạch vốn được giao.
Cuối tháng 3/2023, tại văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình thanh toán vốn đầu tư công nguồn NSNN lũy kế 2 tháng, ước thực hiện 3 tháng kế hoạch năm 2023 (ước hết ngày 31/3/2023), Bộ Tài chính cho biết còn 27/49 bộ, cơ quan trung ương và 46/63 tỉnh, thành phố chưa phân bổ hết kế hoạch vốn đã được Thủ tướng Chính phủ giao. Theo đó, ước thanh toán từ đầu năm đến 31/3/2023 là 73.192,092 tỷ đồng, đạt 9,69% kế hoạch (đạt 10,35% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Kết quả này thấp hơn so với cùng kỳ năm 2021 (đạt 11,03% kế hoạch và đạt 11,88% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao).
Qua quá trình kiểm tra, nhận xét phân bổ kế hoạch vốn theo quy định của Luật NSNN và Nghị định số 99/2021/NĐ-CP của Chính phủ cho thấy, công tác phân bổ kế hoạch vốn năm 2023 vẫn còn tồn tại một số hạn chế, như: Một số bộ, cơ quan trung ương, địa phương chưa phân bổ hết số kế hoạch vốn được giao; phân bổ cho dự án khởi công mới chưa có quyết định đầu tư; phân bổ kế hoạch vốn chuẩn bị đầu tư cho dự án không được giao vốn cho nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư trong kế hoạch đầu tư công trung hạn.
Ông Dương Bá Đức cho biết, trước thực trạng này, Bộ Tài chính đã có văn bản gửi đến từng bộ, cơ quan trung ương và địa phương đề nghị hoàn thiện lại phương án phân bổ theo quy định.
Khẩn trương thực hiện các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ giải ngân
Ngày 23/3/2023, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 08/CT-TTg về các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đẩy mạnh phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công, 3 chương trình mục tiêu quốc gia năm 2023, thực hiện Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Để thực hiện nghiêm túc chỉ thị trên và để đẩy mạnh tiến độ giải ngân trong các tháng tiếp theo, phấn đấu đạt tỷ lệ giải ngân cao nhất khi kết thúc năm ngân sách, Bộ Tài chính tiếp tục đề nghị các bộ, ngành, địa phương, các tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước tăng cường quản lý, thanh toán để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn kế hoạch đầu tư công nguồn NSNN năm 2023.
Công chức Kho bạc Nhà nước tỉnh Hòa Bình đang thực hiện đối soát số liệu thanh toán vốn đầu tư. Ảnh: H.T |
Tại công văn, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, ngành, địa phương khẩn trương triển khai các giải pháp đẩy nhanh công tác hoàn thiện thủ tục đầu tư, phê duyệt dự án đầu tư để phân bổ chi tiết toàn bộ kế hoạch đầu tư vốn NSNN năm 2023 đã được Thủ tướng Chính phủ giao theo đúng quy định.
Đồng thời, các đơn vị nhập đủ, kịp thời kế hoạch vốn của từng dự án trên Tabmis đối với số phân bổ chi tiết đủ điều kiện thanh toán theo quy định; thực hiện kiểm tra, giám sát, đôn đốc các chủ đầu tư, ban quản lý dự án thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn của các dự án ngay từ những tháng đầu năm; kịp thời, chủ động tháo gỡ ngay các vướng mắc, khó khăn trong tổ chức thi công và giải ngân của từng dự án. Cụ thể: các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo tập trung đẩy mạnh giải ngân các dự án đầu tư có khả năng giải ngân cao, các dự án đã hoàn tất các thủ tục đầu tư, công tác đấu thầu, phê duyệt hợp đồng. Cùng với đó, các bộ, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các bộ có liên quan để giải quyết các vướng mắc phát sinh hoặc báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, xử lý các vướng mắc vượt thẩm quyền của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương.
Đồng thời, Bộ Tài chính đề nghị rà soát tỷ lệ giải ngân từng dự án, đặc biệt là các dự án có tỷ lệ giải ngân thấp để đánh giá lại tiến độ; kiên quyết điều chuyển số vốn không có khả năng giải ngân sang các dự án có khả năng giải ngân cao, dự án đã quyết toán hoàn thành, đã hoàn thành nhưng còn thiếu vốn.
Các bộ, ngành, địa phương chỉ đạo các chủ đầu tư, ban quản lý dự án ngay khi nhận được kế hoạch vốn được cấp có thẩm quyền giao (điều chỉnh, bổ sung nếu có) gửi ngay đến Kho bạc Nhà nước để có cơ sở kiểm soát, thanh toán theo quy định; phối hợp chặt chẽ với các nhà thầu, đơn vị cung ứng vật tư, vật liệu để giải quyết các khó khăn, vướng mắc về nguồn cung nhằm đảm bảo điều kiện thi công, đẩy nhanh tiến độ triển khai các gói thầu. Trường hợp cần tăng mức tạm ứng vốn để đáp ứng nhu cầu cung ứng vật tư, vật liệu, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án báo cáo người quyết định đầu tư để xem xét, quyết định theo thẩm quyền phù hợp với quy định về nguyên tắc tạm ứng vốn, bảo lãnh tạm ứng, mức vốn tạm ứng và thu hồi vốn tạm ứng theo quy định và chịu trách nhiệm về việc sử dụng vốn tạm ứng đúng mục đích, có hiệu quả.
Các nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công, chủ động điều phối, giám sát chặt chẽ công tác thực hiện dự án của các bên liên quan (tư vấn, nhà thầu) theo các nguồn vốn (vay, viện trợ đồng tài trợ, đối ứng), đảm bảo việc thực hiện thông suốt; kịp thời phát hiện các vướng mắc để xử lý hoặc báo cáo cơ quan chủ quản xử lý theo thẩm quyền; xin ý kiến “không phản đối” của nhà tài trợ, đặc biệt là các tranh chấp hợp đồng (nếu có) để có khối lượng hoàn thành; chủ động báo cáo cơ quan chủ quản và bộ, ngành liên quan về các vướng mắc phát sinh trong từng khâu thực hiện dự án để có biện pháp xử lý kịp thời; tăng cường việc thanh toán theo hình thức trực tuyến trên Trang thông tin dịch vụ công của Kho bạc Nhà nước (KBNN) nhằm tăng tính chủ động, tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại.
Đẩy mạnh việc thanh toán vốn qua dịch vụ công trực tuyến
Để việc thanh toán vốn được thuận lợi, Bộ Tài chính cũng đề nghị cơ quan kiểm soát thanh toán vốn đầu tư đẩy mạnh việc thanh toán nhanh qua cổng dịch vụ công trực tuyến, giảm thời gian giải ngân vốn cho đơn vị thụ hưởng, đáp ứng kịp thời nhu cầu chi tiêu của đơn vị.
KBNN thực hiện nghiêm túc nguyên tắc “thanh toán trước, kiểm soát sau” cho từng lần giải ngân cho đến khi giá trị giải ngân đạt 80% giá trị hợp đồng thì mới chuyển sang hình thức “kiểm soát trước, thanh toán sau”, theo quy định tại Nghị định số 99/2011/NĐ-CP ngày 11/11/2021 của Chính phủ về quản lý, thanh toán, quyết toán dự án sử dụng vốn đầu tư công.
Đối với các khoản chi tạm ứng vốn hoặc thực hiện theo hình thức “thanh toán trước, kiểm soát sau” đảm bảo thời hạn kiểm soát, thanh toán tại KBNN trong vòng 1 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ theo quy định, đối với các khoản còn lại, thời hạn kiểm soát, thanh toán tại KBNN là 3 ngày làm việc sau khi nhận đủ hồ sơ theo quy định. |