Kinh tế toàn cầu còn khó khăn, diễn biến phức tạp

Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia phối hợp với Ban Quản lý Dự án vừa tổ chức Hội thảo quốc tế “Thị trường tài chính Việt Nam: Cơ hội và thách thức”. Hội thảo có sự tham dự của các học giả, chuyên gia nước ngoài và tổ chức quốc tế (Cơ quan Giám sát tài chính Hàn Quốc, Ngân hàng Thế giới), đại biểu đến từ nhiều cơ quan như Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước, Bộ Tài chính, một số ngân hàng thương mại, cơ sở đào tạo và cơ quan báo chí, truyền thông.

Hội thảo gồm 2 phần chính: Thị trường tài chính Việt Nam - nhận diện rủi ro và các khuyến nghị và Cảnh báo sớm rủi ro thị trường tài chính.

Ngoài ra, hội thảo còn có các tham luận của các học giả, nhà nghiên cứu đến từ Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, Học viện Ngân hàng… về các vấn đề liên quan như: Lành mạnh hóa thị trường tài chính, khơi thông dòng vốn cho nền kinh tế; đảm bảo an ninh tài chính quốc gia: thách thức và giải pháp cho Việt Nam; các yếu tố tác động đến rủi ro tín dụng của một số ngân hàng thương mại cổ phần ở Việt Nam; đo lường chu kỳ tài chính: Ứng dụng phương pháp phân tích quang phổ; các yếu tố tác động đến cầu tiền ở Việt Nam.

Ông Vũ Nhữ Thăng - Phó Chủ tịch phụ trách Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia phát biểu tại hội thảo. Ảnh: TK

Dự án “Nâng cao năng lực cảnh báo sớm và quản lý rủi ro cho khu vực tài chính Việt Nam” do Chính phủ Hàn Quốc tài trợ cho Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia và một số cơ quan liên quan của Việt Nam thông qua Cơ quan Hợp tác quốc tế Hàn Quốc (KOICA) được triển khai trong 5 năm 2021 - 2025.

Mục tiêu của dự án là xây dựng các công cụ cảnh báo sớm khu vực tài chính, bao gồm bộ chỉ tiêu giám sát, mô hình cảnh báo sớm, mô hình thử sức căng, góp phần đảm bảo sự ổn định của khu vực tài chính, qua đó hỗ trợ mục tiêu phát triển kinh tế của Việt Nam, đồng thời góp phần tăng cường mối quan hệ hữu nghị hợp tác giữa Việt Nam - Hàn Quốc.

Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch phụ trách Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia Vũ Nhữ Thăng cho rằng, kinh tế - tài chính thế giới năm 2023, đã trải qua nhiều thách thức lớn. Việc sử dụng chính sách tiền tệ nới lỏng quy mô lớn trong giai đoạn 2020 - 2021 cùng với tác động từ cuộc xung đột Nga - Ukraine đã khiến lạm phát lan rộng trên quy mô toàn cầu kể từ cuối năm 2022 và giữ ở mức cao.

Để đối phó với tình trạng trên, hầu hết các ngân hàng trung ương lớn trên thế giới đã thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất chính sách liên tục; đồng thời nhiều nước cũng đã giảm bớt, dừng thực hiện các gói hỗ trợ tài khoá do thâm hụt ngân sách và nợ công tăng cao.

Kinh tế có dấu hiệu cải thiện, song còn khó khăn

Ông Vũ Nhữ Thăng thông tin thêm, kinh tế - tài chính Việt Nam đang phải đối diện với nhiều khó khăn, thách thức do cả yếu tố bên trong và bên ngoài.

Cụ thể, về yếu tố bên ngoài, kinh tế thế giới được dự báo hồi phục chậm, các tổ chức quốc tế liên tục hạ dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới trong năm 2023 - 2024; điển hình là tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc và khu vực đồng tiền chung châu Âu; lạm phát tiếp tục xu hướng giảm nhưng tốc độ chậm và vẫn ở mức cao; nợ công, nợ xấu của doanh nghiệp, các thị trường tài chính, tiền tệ, bất động sản tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Toàn cảnh Hội thảo quốc tế “Thị trường tài chính Việt Nam: Cơ hội và thách thức”. Ảnh: TK

Thương mại toàn cầu tiếp tục suy giảm, chủ yếu do nhập khẩu tại các nước phát triển và xuất khẩu tại các nền kinh tế chuyển đổi và đang phát triển sụt giảm mạnh; rủi ro về chính trị nhất là khi xung đột Nga - Ukraine và mới đây là Israel - Hamas chưa có dấu hiệu kết thúc, biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, khó lường…

Ở trong nước, các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng phục hồi trong trung hạn trong đó IMF dự báo Việt Nam nằm trong nhóm 20 nền kinh tế tăng trưởng cao nhất trong năm 2024. Việc nâng cấp quan hệ Việt Nam - Mỹ lên Đối tác Toàn diện và Khánh thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia tại Hòa Lạc đã tạo một chuỗi sự kiện tích cực, thúc đẩy các cam kết mạnh mẽ về tiếp tục tăng cường đầu tư tại Việt Nam của nhiều doanh nghiệp FDI lớn.

Mặc dù kinh tế trong nước 11 tháng đầu năm 2023, có dấu hiệu cải thiện nhưng vẫn đang đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, khu vực doanh nghiệp tiếp tục khó khăn, tăng trưởng xuất nhập khẩu nhìn chung vẫn giảm, thu ngân sách nhà nước giảm; giải ngân vốn đầu tư công có chuyển biến tăng cả về tổng giá trị và tỷ lệ giải ngân nhưng vẫn chậm so với yêu cầu.

Nền kinh tế chủ yếu dựa vào vốn tín dụng ngân hàng nhưng hệ thống ngân hàng cũng còn tiềm ẩn nhiều rủi ro về nợ xấu; rủi ro của hệ thống ngân hàng ngày càng gắn kết chặt chẽ với rủi ro của các tổ chức tài chính phi ngân hàng, thị trường chứng khoán và bất động sản; trong khi đó thị trường bất động sản, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp còn khó khăn, tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Như vậy, bối cảnh thế giới và trong nước cũng đặt ra nhiều thách thức trong công tác điều hành chính sách tiền tệ, tài khóa cũng như quản lý giám sát thị trường tài chính tại Việt Nam./.