Ưu tiên sử dụng nguồn lực từ ngân sách nhà nước về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh

Triển khai chính sách tài khóa xanh tại Việt Nam được thông qua các chính sách thuế ưu tiên bảo vệ môi trường và ưu tiên chi cho sự nghiệp bảo vệ môi trường, thúc đẩy tăng trưởng xanh… Thời gian tới, cần hoàn thiện chính sách quản lý và ưu tiên sử dụng nguồn lực từ ngân sách nhà nước cho các chương trình, đề án, dự án, nhiệm vụ về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh.
Ưu tiên sử dụng nguồn lực từ ngân sách nhà nước về về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh
Ưu tiên sử dụng nguồn lực từ ngân sách nhà nước về về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh. Ảnh: Minh họa

Nhiều chính sách thu ngân sách nhà nước thúc đẩy tăng trưởng xanh

Với các chính sách thu ngân sách nhà nước (NSNN) thông qua công cụ chủ yếu là thuế đã có tác động nhất định đến thúc đẩy tăng trưởng xanh của Việt Nam trên cả 3 bình diện là kinh tế, xã hội và môi trường.

Tại Việt Nam, chính sách tài chính hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng xanh được triển khai từ chính sách thu NSNN thông qua các khoản thuế, phí và lệ phí; chính sách chi NSNN dành cho chi sự nghiệp bảo vệ môi trường (BVMT) và các chính sách tài chính khác, như: tín dụng xanh, trái phiếu xanh, thị trường tín chỉ carbon. Chính sách thu NSNN thúc đẩy tăng trưởng xanh được thể hiện thông qua các khoản thu từ thuế, phí, lệ phí và các khoản thu khác. Trong đó, chính sách thuế BVMT là sắc thuế thuộc nhóm thuế gián thu đánh vào những hàng hóa mà trong quá trình sản xuất và sử dụng có hại cho môi trường. Tại Việt Nam, thuế BVMT được xây dựng dựa trên nguyên tắc người nào sử dụng sản phẩm gây ô nhiễm thì phải nộp thuế. Ngoài ra, còn có chính sách thuế tài nguyên - đang là chính sách có tác động trực tiếp và lớn nhất đến hoạt động khai thác và sử dụng tài nguyên tại Việt Nam.

Phát biểu tại Hội thảo tham vấn về trái phiếu xanh, thuế môi trường và thị trường carbon do Bộ Tài chính phối hợp với Cơ quan phát triển Pháp (AFD) tổ chức gần đây, bà Cécile Vigneau - Tham tán Công sứ, Đại sứ Quán Pháp tại Việt Nam cho rằng, Chính phủ Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc đưa ra mục tiêu đạt được net zero về phát thải trong chương trình nghị sự. Theo bà, hiện nay hệ thống tài chính quốc gia Việt Nam đang hướng tới cam kết thực hiện định hướng xanh hóa chi tiêu công. "Đây là tiến trình đáng khích lệ và Pháp rất vui khi được đồng hành cùng Việt Nam trong tiến trình này thông qua các kinh nghiệm thực tiễn đã có để chia sẻ với Việt Nam” - bà Cécile Vigneau nói.

Theo bà Hoàng Thị Diệu Linh - Phó Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế (Bộ Tài chính), thời gian tới Bộ Tài chính tăng cường phối hợp với các tổ chức quốc tế trong đó có AFD để nâng cao hiệu quả công tác quản lý và xây dựng chính sách tài chính xanh.

Ưu tiên chi ngân sách nhà nước thúc đẩy tăng trưởng xanh

Đối với chính sách chi NSNN, nguồn lực từ NSNN cũng được phân bổ hướng đến các hoạt động BVMT và góp phần thúc đẩy tăng trưởng xanh. Chính sách chi NSNN chủ yếu tập trung vào các khoản mục: chi NSNN cho sự nghiệp môi trường; chi NSNN cho các chương trình mục tiêu quốc gia liên quan đến BVMT. Theo đó, hàng năm, NSNN bố trí không dưới 1% tổng chi NSNN cho hoạt động sự nghiệp môi trường và tăng dần tỷ lệ này theo tốc độ tăng trưởng của nền kinh tế. Bên cạnh đó, Chính phủ sử dụng các nguồn vốn ngân sách trung ương, địa phương và nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) đầu tư cho các chương trình, dự án liên quan đến lĩnh vực tăng trưởng xanh.

Với những nỗ lực trong chi NSNN thúc đẩy tăng trưởng xanh, về cơ bản đã đáp ứng được nhiệm vụ BVMT ở Việt Nam. Đặc biệt, chi NSNN hướng đến ưu tiên việc phòng ngừa, xử lý ô nhiễm môi trường ở những điểm nóng, bức xúc, trong đó tập trung xử lý ô nhiễm nguồn nước, nơi phát sinh dịch bệnh; xử lý chất thải rắn ở các khu đô thị, khu công nghiệp, khu dân cư tập trung; kiểm soát việc sản xuất, nhập khẩu và sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật; kiểm soát việc nhập khẩu phế liệu, máy móc thiết bị đã qua sử dụng. Tuy nhiên, các khoản chi này nhiều năm qua còn mang tính dàn trải, cơ cấu nguồn chi cho đầu tư xây dựng cơ bản, BVMT hết sức hạn hẹp, kinh phí đầu tư xây dựng các công trình xử lý chất thải, nước thải thuộc khu vực công ích chưa tương xứng với mức độ gia tăng chất thải. Điều này dẫn đến mức độ ô nhiễm môi trường đang có xu hướng gia tăng.

Trong một nghiên cứu mới đây, bà Lê Thị Thùy Vân - Phó Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách tài chính đã chỉ ra rằng, phải huy động nhiều nguồn lực cho tăng trưởng xanh bên cạnh nguồn từ NSNN, như từ khu vực tư nhân và hỗ trợ quốc tế. Đối với nguồn lực từ NSNN, tăng trưởng xanh đòi hỏi nguồn lực không nhỏ để đầu tư cải tiến công nghệ, thực hiện các dự án đầu tư xanh trong khi nguồn lực trong nước, đặc biệt là nguồn NSNN còn rất hạn chế và phải dành để thực hiện nhiều mục tiêu quan trọng khác.

Trong bối cảnh nguồn lực ngân sách còn hạn hẹp, việc sử dụng kinh phí cho sự nghiệp BVMT của một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương còn dàn trải, chưa thật hiệu quả, một số nhiệm vụ chưa sử dụng đúng mục đích. Do đó, cần hoàn thiện chính sách quản lý và ưu tiên sử dụng nguồn lực từ NSNN cho các chương trình, đề án, dự án, nhiệm vụ về tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh. Đẩy mạnh thu hút các nguồn vốn đầu tư ngoài NSNN để tăng nguồn lực đầu tư toàn xã hội; tạo đột phá trong xây dựng kết cấu hạ tầng và đô thị đồng bộ, hiện đại, xanh và thân thiện với môi trường. Ngoài ra, hoàn thiện đồng bộ cơ chế, chính sách về đầu tư nhằm tạo lập môi trường đầu tư thuận lợi, chủ động huy động mọi nguồn lực hỗ trợ thực hiện tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh. Theo đó, đẩy mạnh đầu tư xanh, ưu tiên các nguồn lực cho đầu tư vào dự án, giải pháp tăng trưởng xanh, chuyển đổi xanh…

Diệu Hoa

Tin cùng chuyên mục

5 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước đạt gần 60% dự toán

5 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước đạt gần 60% dự toán

Bộ Tài chính cho biết, lũy kế thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm 2025 ước đạt 1.139,6 nghìn tỷ đồng, bằng 57,9% dự toán, tăng 24,5% so cùng kỳ năm 2024.
Tránh lãng phí, thất thoát nguồn lực công sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính

Tránh lãng phí, thất thoát nguồn lực công sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính

Ngày 01/6/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 80/CĐ-TTg về việc đẩy mạnh triển khai phương án xử lý tài sản sau sắp xếp tổ chức bộ máy, đơn vị hành chính các cấp. Trên tinh thần thực hiện nghiêm túc, đầy đủ và hiệu quả chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành văn bản số 7627/BTC-QLCS hướng dẫn cụ thể nhằm đảm bảo việc xử lý tài sản công minh bạch, tiết kiệm, bền vững, phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Đề xuất sửa đổi quy định về Quỹ phát triển đất phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp

Đề xuất sửa đổi quy định về Quỹ phát triển đất phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp

Nghị định số 103/2024/NĐ-CP quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất và Nghị định số 104/2024/NĐ-CP quy định về Quỹ phát triển đất đang được đề xuất sửa đổi để đồng bộ với mô hình chính quyền 2 cấp và bộ máy nhà nước sau khi sắp xếp. Theo đó, Bộ Tài chính đang lấy ý kiến góp ý với dự thảo Nghị định của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của 2 Nghị định này.
Kiểm toán Nhà nước: Kiến nghị xử lý tài chính hơn 275.000 tỷ đồng

Kiểm toán Nhà nước: Kiến nghị xử lý tài chính hơn 275.000 tỷ đồng

Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Doãn Anh Thơ vừa cho biết, tổng hợp kết quả kiểm toán giai đoạn 2020-2025, kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị xử lý tài chính 275.460 tỷ đồng.
Bộ Tài chính: Chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách cho các đối tượng nghỉ chế độ

Bộ Tài chính: Chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách cho các đối tượng nghỉ chế độ

Bộ Tài chính đề nghị các địa phương thực hiện chi trả đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách cho các đối tượng nghỉ chế độ, không để chậm trễ.

Tin khác

Tạm dừng kiểm kê đất đai, đề xuất giao quyền cấp sổ đỏ về xã

Tạm dừng kiểm kê đất đai, đề xuất giao quyền cấp sổ đỏ về xã

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương về việc thực hiện kiểm kê đất đai năm 2024, trong đó đè nghị các địa phương tạm dừng kiểm kê đất đai đến khi hoàn thành sắp xếp theo địa giới đơn vị hành chính mới.
Sẽ phân cấp mạnh thẩm quyền trong quản lý, sử dụng tài sản công

Sẽ phân cấp mạnh thẩm quyền trong quản lý, sử dụng tài sản công

Với mục đích tăng cường trách nhiệm và tạo sự chủ động cho chính quyền địa phương để giải quyết các vấn đề khó khăn trong quản lý, sử dụng tài sản công, Bộ Tài chính vừa hoàn thiện dự thảo Nghị định của chính phủ quy định về phân cấp thẩm quyền quản lý nhà nước trong lĩnh vực này.
Hà Nội: Đẩy nhanh tiến độ, nâng cao tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công

Hà Nội: Đẩy nhanh tiến độ, nâng cao tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công

Năm 2025, TP. Hà Nội có thay đổi đột biến về nhu cầu vốn khi triển khai nhiều dự án lớn theo chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ. Vì vậy, việc thực hiện điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021-2025 và Kế hoạch đầu tư công năm 2025 là cần thiết để thúc đẩy tiến độ, nâng cao tỷ lệ giải ngân đầu tư công.
Yêu cầu nhanh chóng rà soát, phân loại quỹ nhà, đất không sử dụng

Yêu cầu nhanh chóng rà soát, phân loại quỹ nhà, đất không sử dụng

Bộ Tài chính vừa có văn bản số 5297/BTC-QLCS về việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ tại Nghị định số 108/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định việc quản lý, sử dụng và khai thác nhà, đất là tài sản công không sử dụng vào mục đích để ở giao cho tổ chức có chức năng quản lý, kinh doanh nhà địa phương quản lý, khai thác.
Kon Tum: Nhiều giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công

Kon Tum: Nhiều giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công

Tỉnh Kon Tum triển khai nhiều giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, trong đó, kiên quyết xử lý chủ đầu tư, ban quản lý, các tổ chức, cá nhân cố tình cản trở, gây khó khăn, làm chậm tiến độ giải ngân.
Quý I/2025, Quảng Ninh giải ngân hơn 1.200 tỷ đồng vốn đầu tư công

Quý I/2025, Quảng Ninh giải ngân hơn 1.200 tỷ đồng vốn đầu tư công

Trong quý I/2025, tỉnh Quảng Ninh đã thực hiện giải ngân 1.209 tỷ đồng, đạt 10,2% tổng kế hoạch vốn đầu tư công đã giao cho năm 2025, cao hơn so với mức giải ngân của cùng kỳ năm 2024 (7,7%) và vượt mức trung bình của cả nước (9,5%).
Tổng kiểm kê tài sản công: Đã hoàn thành giai đoạn kiểm đếm thực tế

Tổng kiểm kê tài sản công: Đã hoàn thành giai đoạn kiểm đếm thực tế

Thông tin tổng kiểm kê tài sản công được ông Nguyễn Tân Thịnh - Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính cho biết tại Hội nghị hướng dẫn rà soát, chuẩn hóa dữ liệu trong Phần mềm tổng kiểm kê tài sản công, được tổ chức ngày 3/4.
Hà Nội: Giải ngân vốn đầu tư công đạt ít nhất 95%

Hà Nội: Giải ngân vốn đầu tư công đạt ít nhất 95%

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh ký ban hành Chỉ thị số 04 về việc giao các chỉ tiêu, nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm đột phá để quyết tâm đạt mục tiêu tăng trưởng GRDP 2025 là 8% trở lên.
Tiêu chí lựa chọn đối tác liên doanh, liên kết sử dụng tài sản công

Tiêu chí lựa chọn đối tác liên doanh, liên kết sử dụng tài sản công

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 11/2025/TT-BTC sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 144/2017/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 151/2017/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
TP. Hồ Chí Minh: Làm rõ trách nhiệm các cơ quan, đơn vị không hoàn thành giải ngân đầu tư công

TP. Hồ Chí Minh: Làm rõ trách nhiệm các cơ quan, đơn vị không hoàn thành giải ngân đầu tư công

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh đề nghị thủ trưởng của 18 cơ quan, đơn vị nêu trên khẩn trương thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn số 1690 năm 2025, thực hiện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan, xử lý nghiêm theo quy định và báo cáo UBND Thành phố kết quả.
Xem thêm
Phiên bản di động