Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu: Doanh nghiệp FDI yên tâm về môi trường pháp lý

Áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu thể hiện sự chủ động của Việt Nam trong việc tuân thủ và áp dụng những quy định quốc tế về thuế. Theo chuyên gia, trước mắt việc áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu có thể ảnh hưởng tới thu hút FDI tại Việt Nam, nhưng về lâu dài, điều này sẽ tác động tích cực tới môi trường kinh doanh tại Việt Nam.
Thuế tối thiểu toàn cầu tác động tích cực tới môi trường kinh doanh
Có 122 tập đoàn nước ngoài đầu tư vào Việt Nam bị điều chỉnh, chịu ảnh hưởng bởi thuế tối thiểu toàn cầu. Ảnh: TL

Vào ngày 29/11, Quốc hội đã thông qua nghị quyết áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) bổ sung, theo quy định chống xói mòn cơ sở thuế toàn cầu (thuế tối thiểu toàn cầu -TTTC) từ 1/1/2024. Áp dụng thuế TTTC thể hiện sự chủ động của Việt Nam trong việc tuân thủ và áp dụng những quy định quốc tế về thuế. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra thách thức. Theo TS. Nguyễn Quốc Việt - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và chính sách (VEPR), áp dụng thuế TTTC, khả năng cạnh tranh trong thu hút FDI của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng trong ngắn hạn, khi khung thuế ưu đãi thay đổi. Điều này có thể làm cho các động lực thu hút dòng vốn FDI chất lượng gặp không ít thách thức.

Trả lời phóng viên xung quanh vấn đề này, luật sư Phan Hoài Nam - chuyên gia tư vấn thuế, giảng viên Bộ môn Thuế của chương trình đào tạo ACCA và Học viện Tư pháp cho rằng, trong trước mắt, việc áp dụng thuế TTTC sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới lợi ích của các doanh nghiệp (DN) FDI đang trong thời gian hưởng ưu đãi thuế TNDN, có thuế suất thực tế thấp hơn 15%. Điều này có nghĩa là ưu đãi về thuế của Việt Nam dành cho các DN FDI sẽ không còn tác dụng, nên có thể ảnh hưởng tới môi trường đầu tư. Tuy nhiên, không phải mọi DN FDI đều chịu tác động của chính sách này mà chỉ các DN đa quốc gia có tổng doanh thu hợp nhất từ 750 triệu euro (khoảng 800 triệu USD) trở lên trong 2 năm của 4 năm liền kề nhất.

122 pháp nhân bị điều chỉnh thuế tối thiểu toàn cầu

Hiện có khoảng 122 pháp nhân là doanh nghiệp FDI lớn tại Việt Nam sẽ là đối tượng điều chỉnh của thuế tối thiểu toàn cầu, áp dụng từ năm tài chính 2024. Còn lại, 36.500 doanh nghiệp FDI tại Việt Nam vẫn cơ bản áp dụng theo chính sách ưu đãi hiện tại.

Về mặt dài hạn, chuyên gia Phan Hoài Nam cho rằng, việc đánh thuế TTTC sẽ có tác động tích cực đối với môi trường kinh doanh tại Việt Nam ở nhiều góc độ. Ông cho biết, các DN FDI thường cân nhắc kỹ lưỡng về môi trường pháp lý, đặc biệt là chính sách thuế, khi quyết định đầu tư vào một quốc gia. Từ góc độ của các nhà đầu tư bị điều chỉnh bởi thuế TTTC, nếu Việt Nam chưa nội luật hoá quy định về thuế TTTC trước thời điểm 1/1/2024 sẽ làm các nước xuất khẩu đầu tư không rõ về khả năng áp dụng thuế TTTC tại Việt Nam. Điều này có thể làm cho các nhà đầu tư phải lập kế hoạch cho năm 2024 theo hướng chuyển số thuế TTTC bổ sung tại Việt Nam về kê khai và nộp tại nước mẹ.

Do đó, việc áp dụng thuế TTTC giúp tạo ra một môi trường thuận lợi hơn cho các nhà đầu tư nước ngoài, với sự ổn định hơn về chính sách thuế, giảm bớt sự không chắc chắn về chính sách trong quá trình hoạt động kinh doanh tại Việt Nam. Do đó, các doanh nghiệp FDI có thể yên tâm hơn khi đầu tư vào Việt Nam, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút FDI và phát triển kinh tế tại Việt Nam.

Ông nhấn mạnh rằng, việc Quốc hội thông qua nghị quyết về thuế TNDN bổ sung (khi áp dụng thuế TTTC từ 2024) đã mang đến một sự bảo đảm sự rõ ràng về mặt pháp lý cho các nhà đầu tư khi xây dựng kế hoạch ngân sách và kinh doanh cho năm 2024. Ngoài ra, việc giảm thiểu sự không chắc chắn về quy định thuế cũng giúp tăng cường lòng tin của DN trong nước, khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động kinh doanh và đầu tư dài hạn. Điều này có thể thúc đẩy sự phát triển của DN Việt Nam và cải thiện môi trường kinh doanh nội địa.

“Việc áp dụng thuế TTTC không chỉ giúp tối ưu hóa quyền đánh thuế của Việt Nam mà còn có ảnh hưởng tích cực đến môi trường kinh doanh, đặc biệt là trong việc tạo ra một hệ thống thuế ổn định và thuận lợi cho cả DN trong và ngoài nước” - ông Phan Hoài Nam nhấn mạnh.

Ưu đãi sẽ theo hướng hỗ trợ trực tiếp

Thuế tối thiểu toàn cầu tác động tích cực tới môi trường kinh doanh

Theo chuyên gia Phan Hoài Nam, thực tế thuế TTTC không phải là điều ước quốc tế, cũng không phải là cam kết quốc tế, nên không bắt buộc Việt Nam phải áp dụng. “Tuy nhiên, nếu chúng ta không áp dụng thì vẫn phải chấp nhận việc các quốc gia khác áp dụng chính sách này và các nước đó có quyền thu thuế bổ sung đối với các DN thuộc đối tượng áp dụng đang hoạt động tại Việt Nam mà được hưởng mức thuế suất thực tế tại Việt Nam thấp hơn mức thuế TTTC 15%” - ông Nam cho biết.

Thuế TTTC là vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa các nước đầu tư và nước nhận đầu tư. Theo ông Đặng Ngọc Minh - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Việt Nam nằm trong nhóm nước nhận đầu tư thực chất nên được quyền ưu tiên. Vì vậy, Việt Nam thực hiện ngay áp dụng loại thuế này, vì lợi ích của đất nước, bởi nếu Việt Nam không thu thì các nước xuất khẩu sang Việt Nam như Hoa Kỳ, EU, các nước Đông Bắc Á… sẽ thu và ưu đãi điều đó không có tác dụng. “Với sự ủng hộ của cộng đồng DN và hiểu biết của các DN lớn, chưa kể quy định miễn trừ trách nhiệm trong giai đoạn đầu chuyển tiếp khi áp dụng (2024-2026), thì việc tuân thủ của DN không có vấn đề gì khó khăn” - đại diện Tổng cục Thuế khẳng định.

Bên cạnh đó, theo ông Minh, về chính sách ưu đãi chung, Việt Nam vẫn tiếp tục định hướng theo Nghị quyết 50, đặc biệt là Nghị quyết 41 của Bộ Chính trị về vấn đề DN, doanh nhân, dân tộc. Tinh thần tới đây, Quốc hội, Chính phủ sẽ có những thông điệp rất rõ ràng về vấn đề thu hút đầu tư. Theo đó, sẽ tiếp tục duy trì môi trường đầu tư thuận lợi, cộng với chiến lược mới theo nghị quyết về thu hút FDI, về DN, doanh nhân, đảm bảo nguyên tắc bình đẳng giữa DN trong nước và DN FDI, áp dụng công khai, DN nào áp dụng các tiêu chí theo đúng định hướng của Chính phủ sẽ đều được hưởng ưu đãi. Trong đó ưu đãi sẽ nhắm vào các dự án về công nghệ mới, công nghệ cao.

Hỗ trợ sẽ theo hướng hỗ trợ chi phí vì hỗ trợ theo thuế TNDN sẽ bị vô hiệu hóa bởi xu hướng quốc tế nên Việt Nam đưa ra các quy định sao cho phù hợp, hội nhập với quốc tế, tức là hỗ trợ trực tiếp thẳng vào chi phí chứ không phải đợi DN có thu nhập mới ưu đãi. Điều này thể hiện sự sẵn sàng của Chính phủ chung tay cùng các tập đoàn, các DN đầu tư cho một nền kinh tế mới.

Tới 31/12/2025 doanh nghiệp mới phải thực hiện nghĩa vụ kê khai

Chia sẻ về lộ trình áp dụng thuế TNDN bổ sung theo nghị quyết của Quốc hội về thuế TTTC, ông Đặng Ngọc Minh cho biết, Bộ Tài chính đang gấp rút xây dựng dự thảo nghị định hướng dẫn thực hiện thuế TTTC. Theo kế hoạch, từ nay tới tháng

6/2024, Bộ Tài chính sẽ hoàn thành dự thảo nghị định hướng dẫn về thực hiện thuế TTTC. Trong đó, có sự tư vấn của OECD, IMF và các tổ chức tư vấn quốc tế để sao cho hướng dẫn của Việt Nam phù hợp với quy định chung của OECD, vừa thuận lợi nhất cho DN.

Trong thời gian tới, ngoài việc xây dựng nghị định hướng dẫn rất chi tiết và cơ bản, Tổng cục Thuế cũng đã chuẩn bị xuất bản tài liệu gốc khoảng 60 trang về luật quy định về thuế TTTC của OECD, để cộng đồng DN cùng chia sẻ, cùng có hiểu biết chung về loại thuế này.

Ông Minh cũng cho biết, thuế TTTC sẽ áp dụng cho năm tài chính 2024, tuy nhiên, việc thực hiện nghĩa vụ kê khai đối với DN sẽ theo quy định chung là DN được chậm hơn 12 tháng. Nghĩa là hết năm 2024, DN còn 12 tháng nữa mới tới hạn, tức tới 31/12/2025, DN mới phải kê khai.

T. Miên

Tin cùng chuyên mục

Cần Thơ đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm

Cần Thơ đẩy nhanh tiến độ các công trình trọng điểm

Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng TP. Cần Thơ cho biết đang phấn đấu giải ngân kế hoạch vốn giao năm 2024 đạt 95% trở lên. Tính đến giữa tháng 11/2024, ban đã thực hiện giải ngân được hơn 1.917 tỷ đồng, đạt hơn 71% kế hoạch vốn.
Giải ngân đầu tư công nguồn vay nước ngoài đạt 39,06% kế hoạch

Giải ngân đầu tư công nguồn vay nước ngoài đạt 39,06% kế hoạch

Đại diện Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại - Bộ Tài chính cho biết, giải ngân kế hoạch đầu tư công nguồn vay nước ngoài 11 tháng kế hoạch 2024 của các bộ, ngành đạt 39,06% kế hoạch vốn điều chỉnh, tương đương 3.285,7 tỷ đồng.
Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công (sửa đổi)

Quốc hội thông qua Luật Đầu tư công (sửa đổi)

Luật Đầu tư công (sửa đổi) đã được Quốc hội thông qua. Điểm mới quan trọng của Luật là có nhiều quy định phân cấp, phân quyền mạnh mẽ về đầu tư công như nâng quy mô vốn dự án quan trọng quốc gia, phân cấp Thủ tướng điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn, chuyển thẩm quyền quyết định đầu tư dự án từ HĐND sang UBND...
Phổ biến chính sách mới về tài sản công cho các đơn vị trong ngành Tài chính

Phổ biến chính sách mới về tài sản công cho các đơn vị trong ngành Tài chính

Bộ Tài chính đã phổ biến các nội dung chính của Nghị định số 114/2024/NĐ-CP ngày 15/9/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công.
Giải ngân vốn đầu tư công đạt hơn 60% so với kế hoạch

Giải ngân vốn đầu tư công đạt hơn 60% so với kế hoạch

Theo ước tính của Bộ Tài chính, giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước đến nay đạt hơn 60% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, vẫn còn cách mục tiêu đặt ra một "chặng" khá xa.

Tin khác

Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công sẽ được kiểm soát bằng quyền lực

Quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công sẽ được kiểm soát bằng quyền lực

Với quan điểm mọi quyền lực đều phải được kiểm soát chặt chẽ bằng cơ chế; quyền hạn phải được ràng buộc chặt chẽ với trách nhiệm; phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội để kiểm soát quyền lực…, Bộ Chính trị vừa ban hành Quy định số 189-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công. Phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chánh Thanh tra Bộ Tài chính xung quanh nội dung này.
Ngành Tài chính hoàn thành tổng hợp kiểm kê tài sản công trước 31/5/2025

Ngành Tài chính hoàn thành tổng hợp kiểm kê tài sản công trước 31/5/2025

Để việc kiểm kê tài sản công trong toàn ngành được thuận lợi, đảm bảo đúng tiến độ và thời gian quy định, Bộ Tài chính đã tổ chức Hội nghị tập huấn thực hiện tổng kiểm kê tài sản công và triển khai quy định của pháp luật trong lĩnh vực tài sản công cho các đơn vị trong ngành Tài chính (từ TP. Đà Nẵng trở vào).
Yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm quy định về Quỹ phát triển đất

Yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm quy định về Quỹ phát triển đất

Bộ Tài chính vừa có Công văn số 12183/BTC-QLCS yêu cầu các các tỉnh, thành phố triển khai thực hiện Nghị định số 104/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về Quỹ phát triển đất.
Bộ Tài chính phổ biến chính sách về tài sản công

Bộ Tài chính phổ biến chính sách về tài sản công

Trong khuôn khổ Hội nghị tập huấn thực hiện tổng kiểm kê tài sản công và triển khai quy định của pháp luật trong lĩnh tài sản công diễn ra ngày 12/11 tại TP. Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính đã phổ biến các nội dung chính của Nghị định số 114/2024/NĐ-CP ngày 15/9/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 151/2017/NĐ-CP ngày 26/12/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công cho các đơn vị trong ngành Tài chính (từ TP. Đà Nẵng trở vào).
Công bố 3 thủ tục hành chính mới và bãi bỏ 8 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực công sản

Công bố 3 thủ tục hành chính mới và bãi bỏ 8 thủ tục hành chính thuộc lĩnh vực công sản

Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định số 2589/QĐ-BTC công bố thủ tục hành chính (TTHC) mới ban hành trong lĩnh vực đất đai và TTHC bị bãi bỏ trong lĩnh vực tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thuộc phạm vi chức năng quản lý của Bộ Tài chính.
Từ ngày 15/12/2024, tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ sẽ có quy định về chế độ quản lý, tính hao mòn

Từ ngày 15/12/2024, tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ sẽ có quy định về chế độ quản lý, tính hao mòn

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 77/2024/TT-BTC quy định chế độ quản lý, tính hao mòn tài sản kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và hướng dẫn kê khai, báo cáo về loại tài sản này. Thông tư có hiệu lực từ ngày 15/12/2024.
Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024

Đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 115/CĐ-TTg ngày 7/11/2024 về việc quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng cuối năm 2024.
Thu ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 346.283 tỷ đồng

Thu ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 346.283 tỷ đồng

Tháng 10/2024 thu ngân sách từ hoạt động xuất, nhập khẩu đạt 38.298 tỷ đồng, tăng 16,8% so với tháng liền trước. Lũy kế 10 tháng năm 2024, số thu đạt 346.283 tỷ đồng, bằng 92,3% dự toán, tăng 14,5% so với cùng kỳ năm 2023.
Cả nước tiết kiệm khoảng 7.000 tỷ đồng chi thường xuyên trong năm 2024

Cả nước tiết kiệm khoảng 7.000 tỷ đồng chi thường xuyên trong năm 2024

Để giảm chi thường xuyên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, đơn vị giảm công tác phí, chi tiêu ở các hội nghị, hội thảo... Trong năm nay, Chính phủ cũng đã trình Quốc hội việc cả nước tiết kiệm được khoảng 7.000 tỷ đồng chi thường xuyên.
Vì sao còn hơn 2% vốn đầu tư công chưa được phân bổ?

Vì sao còn hơn 2% vốn đầu tư công chưa được phân bổ?

Bộ Tài chính đã chỉ ra nhiều nguyên nhân khiến hơn 14.343 tỷ đồng vốn đầu tư công đến nay vẫn chưa được phân bổ.
Xem thêm
Phiên bản di động